ΕΠΙΛΟΓΟΣ
«Τά πάντα καί ἐν πᾶσι Χριστός» . Ὅλα εἶναι ὁ Χριστός. Ὅλα εἶναι μέσα στόν Χριστό καί ὁ Χριστός μέσα σέ ὅλους καί σ’ ὅλα. «Στό Θεάνθρωπο Χριστό, τό Μονογενή καί Ἀγαπημένο Υἱό τοῦ Θεοῦ καί Υἱό τῆς Παρθένου», σημειώνει ὁ π. Ἀθανάσιος Γιέβτιτς, «περικλείεται ὁλόκληρο τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ἁπλώνεται ἀπό τή γῆ μέχρι τούς οὐρανούς, διότι στό Χριστό συγκεντρώνονται ὅλα, ὅσα ὑπάρχουν στή γῆ καί ὅσα βρίσκονται στόν οὐρανό» . Ὁ Χριστός εἶναι ὁ λόγος πού ὑπάρχουν τά πάντα. Ὁ Χριστός εἶναι ὁ λόγος γιά τόν ὁποῖον δημιουργήθηκαν τά πάντα. Ὁ Χριστός εἶναι ὁ Λόγος πρός τόν Ὁποῖον πορεύονται τά πάντα, γιά νά Τόν δοξάσουν καί νά δοξαστοῦν. Γιά τά λογικά ὄντα αὐτό τό τελευταῖο ἀπαιτεῖ καί τή δική τους συνέργεια. Οἱ λόγοι τῶν ὄντων εἶναι ὁ Θεός Λόγος. «Πάντα δι’ Αὐτοῦ καί εἰς Αὐτόν ἔκτισται» . Ὁ λόγος καί τῶν δικῶν μας ἐνεργειῶν, θά πρέπει νά εἶναι ὁ Θεός Λόγος. Αὐτός εἶναι καί ὁ λόγος τῆς ὕπαρξής μας καί ὁ τελικός προορισμός μας. Σ’ αὐτόν περικλείονται οἱ πάντες καί τά πάντα. «Ἡ Ἐκκλησία εἶναι πάντοτε», παρατηρεῖ ὁ π. Ἀθανασιος Γιέβτιτς, «τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τοῦ ὁποίου ὁ Χριστός ὡς Θεάνθρωπος εἶναι ἡ Κεφαλή, τό πρῶτο Κύτταρο, τό συμπλήρωμα, τό θεμέλιο καί τό ἀσάλευτο ἀγκωνάρι, ὁ Σωτήρας, ὁ Νυμφίος, ὁ Ἄρτος τῆς ζωῆς, ἡ πίστη, ἡ ἑνότητα, ἡ σωτηρία, ἡ αἰώνια ζωή, ἡ θέωση, «τά πάντα ἐν πᾶσι»» .
Θά πρέπει, ἐξομοιούμενοι μ’ Αὐτόν, νά ἀγαπήσουμε τούς πάντες καί νά νιώσουμε ἕνα μαζί τους. Τότε ζοῦμε στήν Ἐκκλησία, στήν Βασιλεία, στόν Παράδεισο, στό Χριστό. Τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας εἶναι τό «Μυστήριο τοῦ Χριστοῦ» , εἶναι τό νά γίνουμε ἕνα μέ τόν Χριστό καί τούς ἄλλους . Εἶναι τό Μυστήριο τῆς «ἐν Χριστῷ ἀγάπης». «Ὅλοι οἱ πιστοί», παρατηρεῖ πάλι ὁ π. Ἀθανάσιος, «εἶναι μέλη τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, «ἐκ τῆς σαρκός αὐτοῦ καί ἐκ τῶν ὀστέων αὐτοῦ», ἐπειδή ἔγιναν μέ τή σωτηρία «σύσσωμοι» τοῦ Χριστοῦ καί «κοινωνοί» Του» .
«Εἴμαστε ἕνα [ἐνν. «δυνάμει»] ἀκόμη καί μέ τούς ἀνθρώπους, πού δέν εἶναι κοντά στήν Ἐκκλησία», παρατηροῦσε ὁ ὅσιος Γέροντας Πορφύριος· καί συμπλήρωνε: «Εἶναι μακριά ἀπό ἄγνοια. Νά κάνομε προσευχή, ὁ Θεός νά τούς φωτίσει καί νά τούς ἀλλάξει, νά ἔλθουν κι’ αὐτοί στόν Χριστό» . Ὁ Θεός νά δώσει, νά πραγματοποιηθεῖ αὐτή ἡ προτροπή-εὐχή-προσευχή τοῦ ὁσίου Γέροντος, γιά νά βιώσουμε τό ὑπεροχότερο πρᾶγμα: τό Μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας, πού εἶναι ἡ ἐν Χριστῷ ἑνότης ὅλων, ἔτσι ὥστε νά δοξάζεται ἀπό ὅλους ὁ Πανάγιος Τριαδικός Θεός , ὁ Πατήρ καί ὁ Υἱός καί τό Πανάγιον Πνεῦμα, νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ!
Βραχυγραφίες
TLG : Thesaurus Linguae Graecae, University of California, Irvine., cd5.
PG : Migne, Patrologia Graeca, Editions J.P. Migne, Paris 1857-1912.
SC : Sources Chretienne, Paris.
ΕΠΕ: Ἕλληνες Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ἐκδ. Πατερικαί Ἐκδόσεις « Γρηγόριος Παλαμᾶς», Θεσσαλονίκη.
Πηγές
Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ,
PG 151.
Λόγος Ἀντιρρητικός Α΄, ΕΠΕ 5.
Ἁγ. Ἀθανασίου,
TLG, Βίος ἁγ. Ἀντωνίου, Work #047 26.973.12
Ἁγίου Ἰωάννου Σιναΐτου,
«Κλῖμαξ», ἔκδ. Ἱ.Μ. Παρακλήτου, ἔκδ. 9η, Ὠρωπός 2002.
Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου,
Θεία Λειτουργία.
Εἰς ᾿Ιωάννην, PG 59.
Εἰς Α´ Κορινθίους, PG 61.
Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ,
Διδαχές, Ἔκδ. Ἰω. Μενούνου, Ἀθήνα 1979.
Ἁγίου Μαξίμου ῾Ομολογητοῦ,
PG 91.
Πρός Θαλάσσιον, PG 90.
7. Ἁγίου Νείλου τοῦ ἀσκητοῦ,
- Ἀμφιλοχίῳ μοναχῷ, PG 79, 241.
Ἁγίου Νικολάου Καβάσιλα,
Περὶ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, Λόγος Α' καί Ζ΄, PG 150.
Ἁγίου Συμεών Νέου Θεολόγου,
Κεφάλαια Θεολογικά καί Πρακτικά ρ΄, SC 51.
Ὕμνος Κη΄:1, No 174 , SC, Paris 1971.
- Εὑρισκόμενα, Λόγος 75ος. (Διονυσίου Ζαγοραίου "Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου τά Εὑρισκόμενα", Ἐκδ. Β.Ρηγοπούλου, Θεσ/κη 1977).
Γεροντικόν,
Π. Πάσχου, ἐκδ. «Ἀστήρ», Ἀθήνα 1961.
ΕΠΕ: Ἕλληνες Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας,
ἐκδ. Πατερικαί Ἐκδόσεις « Γρηγόριος Παλαμᾶς», Θεσσαλονίκη.
Εὐχολόγιον τό Μέγα,
ἐκδόσεις «Ἀστήρ», Ἀθήναι 1970 καί 1986.
Μηναῖον Ὀκτωβρίου, Ἀκολουθία τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ζ' οἰκουμενικῆς Συνόδου, Κυριακή 11-17 Ὀκτωβρίου.
Σύμβολο τῆς Πίστεως.
Τριώδιον, ἐκδ. Φῶς, Ἀθῆναι.
PG : Migne, Patrologia Graeca, Editions J.P. Migne, Paris 1857-1912.
SC : Sources Chretienne, Paris.
TLG: Thesaurus Linguae Graecae, University of California, Irvine., cd5.
Βιβλιογραφία
Ἀνωνύμου,
- Ὁ μοναχισμός καί ὁ ἔγγαμος βίος,
http://www.gonia.gr/gonia.php?article=1977 &PHPSESSID=6529eda2f1aed42dfa90e62829132807.
- Σάι Μπάμπα, Sai Baba, Λεξικό τοῦ σκεπτικιστῆ,
http://www.skepdic.gr/Entries/Sigma/saibaba.htm.
Ἀνώνυμου Ἀπολογητή,
Ἀθεΐα καί νεοπαγανιστικός ὑλισμός, vs Θρησκεία καί ἐπιστήμη, http://www.apologitis.com/gr/ancient/epistimi_thriskia.htm#.
Αἰκατερίνας μοναχῆς,
- Ὁ ὅσιος Γέρων Πορφύριος, Ἡ ἀγαπῶσα καρδία, Ἐκδόσεις Ἐφραιμιάς, Κονταριώτισσα Κατερίνης.
Βλάχου Ἱεροθέου, Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου,
- Δεκαετία στήν Μητρόπολη Ναυπάκτου, http://www.parembasis.gr/2005/05_03_13.htm.
- Δόγμα καί Ἦθος. http://www.parembasis.gr/2009/09_05_18.htm.
- Θεραπευτική ἀγωγή, Ἱερά Μονή Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου (Πελαγίας) Γ΄ ἔκδοση, 1993.
- Ὁ Μέγας Βασίλειος καί ὁ αϊ Βασίλης, http://xriste.blogspot.com.
Γαβριηλίας Μοναχῆς,
Ἡ ἀσκητική τῆς Ἀγάπης, Α΄ἔκδοση, Ἀθήνα 1996.
Γιαννιτσιώτη Κ.,
«Κοντά στό Γέροντα Πορφύριο» (Ἕνα πνευματικοπαίδι του θυμᾶται), Ἐκδ. Ἱεροῦ Γυναικείου Ἡσυχαστηρίου «Ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος», Ἀθήνα-1995. http://www.phys.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/gerontikon/porphyrios_sayings.htm.
Γιέβτιτς Ἀθανασίου ἱερομονάχου καί νῦν Ἐπισκόπου πρώην Ἐρζεγοβίνης,
Ἡ Ἐκκλησιολογία τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, Ἐκδόσεις Γρηγόρη, Ἀθήνα 1984.
Εὐγενίου, Σεβ. Μητρ. Ἱεραπύτνης καί Σητείας ,
Ὁ Γέροντας Πορφύριος καί ἡ σχέση του μέ τήν Κρήτη στό Πρακτικά Διορθόδοξου Μοναστικοῦ Συνεδρίου: Γέροντας Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης, Ἱερά Μονή Χρυσοπηγῆς, Χανιά 2008.
Ἱερά Κοινότητα τοῦ Ἁγίου Ὄρους,
Ἐπίσημη θέση γιά τή συνέλευση τῆς Μικτῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Διαλόγου τῶν Ὀρθοδόξων καί Ρωμαιοκαθολικῶν στήν Κύπρο (17-23 Ὀκτωβρίου 2009). Πηγή:http://www.romfea.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=3199&Itemid=1.
Ἱερά Μονή Μεγάλου Μετεώρου,
Ἐν Συνειδήσει", Ἔκτακτη ἔκδοση τῆς Ἱ. Μονῆς Μεγάλου Μετεώρου, Ἰούνιος 2009.
Ἱερό Γυναικεῖον Ἡσυχαστήριον «Ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος»,
Θαυμαστά γεγονότα καί συμβουλές τοῦ Γέροντος Πορφυρίου, Ἐκδόσεις Ἱεροῦ Γυναικείου Ἡσυχαστηρίου «Ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος», Μήλεσι 2006.
Ἱερό Ἡσυχαστήριο «Ἅγιος Ἐφραίμ»,
Γέροντας Ἐφραίμ Κατουνακιώτης, Ἔκδοση Ἱ. Ἡσυχαστηρίου «Ἅγιος Ἐφραίμ», Κατουνάκια Ἁγίου Ὄρους, Α΄ ἔκδοση 2000.
Ἰωαννίδη Κ.,
Ὁ γέρων Πορφύριος, ἔκδοση 9η, Ἀθήνα 2005.
Καλιάτσου Ἀν. Ι.,
Ὁ Πατήρ Πορφύριος: Ὁ Διορατικός, ὁ Προορατικός, ὁ Ἰαματικός, ἐκδόσεις Ἑπτάλοφος 1996.
Ὁ πατήρ Πορφύριος. Ὁ διορατικός, ὁ προορατικός, ὁ ἰαματικός, ΣΤ΄ἔκδοσις, ἐκδόσεις : Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου «Ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος», Ἀθῆναι 2005.
Καραμούζη Ἰωάννου, Ἀρχιμ.,
Τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας,
http://www.apostoliki-diakonia.gr/gr_main/catehism/theologia zoi/themata.asp?contents=antiairetika/contents.asp&main=antiairetika.
Κρουσταλλάκη Γ.,
Ὁ Γέρων Πορφύριος,Ἰχνηλασία, Γ΄ ἔκδοση.
Κυρίτση Μάξιμου Ἀρχιμ.,
Ἡ ἀποτελεσματικότητα τοῦ Πνευματικοῦ καί τοῦ Ψυχιάτρου στήν ψυχοσωματική ὑγεία τοῦ ἀνθρώπου, ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία. Πηγή: http://www.alopsis.gr/alopsis/psych2.htm.
Μακαρίου Σιμωνοπετρίτου Ἱερομονάχου,
Νέος Συναξαριστής τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, Τόμος Πέμπτος, Ἰανουάριος, Ἐκδόσεις Ἴνδικτος, Ἀθῆναι 2005, σελ. 39.
Μεταλληνοῦ Γεωργίου, Πρωτοπρεσβυτέρου,
Ἐνορία-Ἡ μεγάλη μας οἰκογένεια, ἐκδόσεις Ὀρθόδοξος Κυψέλη.
http://panagiavothinonkalymnou.blogspot.com/2009/03/blog-post_6246.html
Ἐνορία: Ὁ Χριστός ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν, Ἐκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας, ἔκδ. Α΄ 1990.
Παϊσίου Γέροντος Ἁγιορείτου,
Λόγοι Γ΄, Πνευματικός ἀγώνας, ἔκδ. Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου «Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος» Σουρωτή Θεσσαλονίκης, 2001.
Παπαχριστοδούλου Διονύση,
Εὐτυχῶς πού ὑπάρχει ἡ... Οὐνία!,
http://www.oodegr.com/oode/papismos/ounia/eftyxws_1.htm.
Πόποβιτς Ἰουστίνου, Ἀρχιμ.,
Ἄνθρωπος καί Θεάνθρωπος, Δ΄ ἔκδοση, Ἀστήρ, Ἀθῆναι 1981.
Πορφυρίου ἱερομονάχου,
Ἀνθολόγιο συμβουλῶν, Α' ἔκδοση, 2002.
Ἐπιστολή Γέροντος Πορφυρίου πρός τά πνευματικά του παιδιά, Ἐν Καυσοκαλυβίοις τή 4/17 Ἰουνίου 1991. Βρίσκεται στό: Αἰκατερίνας μοναχῆς, Ἡ ἀγαπῶσα καρδία, Ἐκδόσεις Ἐφραιμιάς, Κονταριώτισσα Κατερίνης.
Συνομιλία γιά τήν κατάθλιψη, Ἐκδ. Ἡ Μεταφόρφωσις τοῦ Σωτῆρος, Μήλεσι, ἐμπεριεχόμενο φυλλάδιο.
Τό πνεῦμα τό ὀρθόδοξον εἶναι τό ἀληθές, ἔκδ. Ἱεροῦ Γυναικείου Ἡσυχαστηρίου «Ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος», Κ.Π. 3, ἀπομαγνητοφωνημένη συνομιλία τοῦ γέροντος Πορφυρίου μέ φίλους τῶν ἀνατολικῶν θρησκειῶν πού ἔγινε τό 1989.
Πρακτικά διορθοδόξου μοναστικοῦ συνεδρίου,
Γέροντας Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης, Ἱερά Μονή Χρυσοπηγῆς, Χανιά 2008.
Ρωμανίδου Ἰ. Πρωτοπρ.,
Δογματική καί συμβολική θεολογία τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας, τόμος Α΄.
Πατερική Θεολογία, Ἐκδ. Παρακαταθήκη, Θεσσαλονίκη 2004.
Σάββα Ἁγιορείτου Ἱερομονάχου,
Ἡ Θεραπεία τῆς ψυχῆς κατά τόν Γέροντα Πορφύριο, Ἐκδ. Ὀρθόδοξος Κυψέλη, Θεσσαλονίκη 2009.
Τί εἶναι ἡ Θεία Λειτουργία καί πῶς θά τή ζήσουμε, Ἔκδοση Ἱεροῦ Κελλίου «Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου», Β΄ἔκδοση, Κερασιά, Ἅγιον Ὄρος 2009.
Σαχάρωφ Σωφρονίου Ἀρχιμ.,
Περί Πνεύματος καί ζωῆς,Ἱερά Μονή Τιμίου Προδρόμου - Ἔσσεξ Ἀγγλίας, 1995.
Ὁ Γέροντας Σιλουανός, Γ΄ Ἔκδοση, Ἱερά Μονή Τιμίου Προδρόμου - Ἔσσεξ Ἀγγλίας, 1985.
Ὁ ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης(1866-1938), Δέκατη ἔκδοση, Ἱερά Μονή Τιμίου Προδρόμου- Ἔσσεξ Ἂγγλίας, 2003.
Περί προσευχῆς, Ἔκδ. Ἱερᾶς Μονῆς Τιμίου Προδρόμου, Ἔσσεξ Ἀγγλίας, 1993.
Στρατηγόπουλου Κωνσταντίνου Πρωτοπρεσβυτέρου,
Ἐξομολόγηση καί Ψυχοθεραπεία, ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία τοῦ π. Κωνσταντίνου, στήν Ἁγία Παρασκευή τοῦ ὁμωνύμου προαστίου Ἀθηνῶν, στίς 18-3-2003.
http://www.alopsis.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=476.
Συλλογικό ἔργο,
2000 χρόνια μετά, Ἐκδ. Ἀκρίτας.
Τζαβάρα Ἀν. Σ.,
Ἀναμνήσεις ἀπό τόν γέροντα Πορφύριο, τόν διορατικό καί προορατικό πνευματικό μας πατέρα,Ἀθῆναι 2001.
Τσελεγγίδη Δ.,
Δόγμα καί ἦθος, ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία (ἀπόσπασμα πού βρίσκεται στό: Ἱερ. Σάββα Ἁγιορείτου, Ἡ Θεραπεία τῆς ψυχῆς κατά τόν Γέροντα Πορφύριο, Ἐκδ. Ὀρθόδοξος Κυψέλη, Θεσσαλονίκη 2009).
Ἡ εἰκόνα ὡς ἔκφραση τῆς πίστεως καί τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας, Τμῆμα Θεολογίας Α.Π.Θ., http://www.impantokratoros.gr/B524F072.el.aspx.
Ἡ σωτηριολογία τοῦ Λουθήρου, Ἐκδόσεις Πουρναρᾶ, Θεσσαλονίκη 1999.
Χάρη καί ἐλευθερία κατά τήν πατερική παράδοση τοῦ ιδ΄ αἰῶνα, ἐκδ. Πουρναρᾶ, Θεσσαλονίκη 2002.
Φλωρόφσκυ Γεωργίου Πρωτ.,
Τό Σῶμα τοῦ ζῶντος Χριστοῦ, Ἐκδ. Ἀρμός.
Πίνακας ἀναλυτικός περιεχομένων
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 3
ΠΡΟΛΟΓΟΣ 4
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 5
Α΄ΜΕΡΟΣ ...
Η ΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ 10
1) Ταυτότητα τῆς Ἐκκλησίας 11
2) Προέλευση τῆς Ἐκκλησίας 14
3) Ἰδιότητες τῆς Ἐκκλησίας 15
4) Συστατικά – δομή τῆς Ἐκκλησίας 17
5) Ἱστορικοί σταθμοί τῆς Ἐκκλησίας 19
Β΄ ΜΕΡΟΣ
Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ 22
1) Ἡ ζωή στήν Ἐκκλησία. 23
Α) Ἡ ζωή στήν Ἐκκλησία εἶναι ζωή ἐν τῷ Πατρί καί ἐν τῷ Υἱῷ καί ἐν τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι 23
Β) Ἡ ζωή ἐν τῇ Ἐκκλησία προϋποθέτει τήν ὕπαρξη Πνευματικοῦ ὁδηγοῦ-Γέροντος. 25
Γ) Ἡ ζωή στήν Ἐκκλησία εἶναι: α)ζωή « ἐν Χριστῷ ἑνότητος» καί β)ἀληθινῆς «ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας». 26
Δ)Ὁ Μοναχισμός: τό Μυστήριο τῆς συνέχισης τῆς ζωῆς τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων. 28
Ε) Ἡ ζωή ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ εἶναι τελείως «ἄλλη» ζωή· ζωή «ἐν Χάριτι» καί «ἐν ἀγαλλιάσει». 29
Στ) Ἡ ζωή ἐν τῇ Ἐκκλησία εἶναι κοινοτική, κοινοβιακή, ἀληθινή κοινωνία προσώπων 30
Ζ) Ἡ ζωή ἐν τῇ Ἐκκλησία εἶναι ζωή ἐν ἀδιαλείπτῳ κοινωνίᾳ μετά τοῦ Θεοῦ, διά τῆς ἀδιαλείπτου
προσευχῆς καί πνευματικῆς μελέτης. 31
Η) Ἡ ζωή ἐν τῇ Ἐκκλησία εἶναι ζωή ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ Θεοῦ. 32
Θ) Ζώντας ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ κοινωνοῦμε μέ τόν Χριστό μας ἀλλά καί μεταξύ μας.
Μετέχουμε στή Θεία Χάρη καί στά χαρίσματα ὁ ἕνας τοῦ ἄλλου. 32
Ι) Ζώντας ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ γευόμαστε τά δῶρα τοῦ Παρακλήτου, τά ποικίλα χαρίσματα. 35
2) Θεραπευτικός χαρακτήρας καί θεραπευτικές ἀρχές. 37
3) Θεραπευτικά μέσα. 41
Α) Ἁπλότης καί ἁπαλότης 41
Β) Ἀνιδιοτελής ἀγάπη πρός τόν Θεό. 41
Γ) Ταπείνωση 43
Δ) Ἀγάπη πρός τόν πλησίον. Καλοί Λογισμοί. 44
Ε) Λεπτότητα- Συναισθηματικότητα- Εὐαισθησία. 45
Στ) Μετάνοια, Ἐξομολόγηση. 45
Ζ) Ἄσκηση: Νηστεία, σωματικός κόπος, μετάνοιες, ἐργασία χειρωνακτική. 46
Η) Προσευχή – Νοερά Εὐχή- Καρδιακή προσευχή. 47
Θ) Πνευματική μελέτη - Ὑπομονή - Βυζαντινή μουσική 48
Ι) Ἄλλα πνευματικά ὅπλα 48
4) Χαρακτηριστικά τοῦ θεραπευμένου ἀνθρώπου. 49
Γ΄ ΜΕΡΟΣ
Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ 52
1) Ἀγάπη πρός τήν Ἐκκλησία. Προϋποθέσεις γιά παραμονή ἐντός τῆς Ἐκκλησίας. 53
2) Χωρισμός ἀπό τήν Ἐκκλησία καί ζωή ἐκτός Αὐτῆς. 55
3)Ἐπανένταξη στήν Ἐκκλησία. 57
Δ΄ ΜΕΡΟΣ
ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ 60
1) Σκοπός τῆς Ἐκκλησίας. 61
2) Βίωση τοῦ χαρακτήρα της. 61
3) Το μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας: Ὅλοι καί ὅλα εἶναι «δυνάμει» μέσα στό Χριστό καί μέσα στήν Ἐκκλησία. 62
ΕΠΙΛΟΓΟΣ 64
Βραχυγραφίες 65
Πηγές 65
Βιβλιογραφία 66
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου