Ὁ Ὅσιος Ὀνούφριος ἐγεννήθηκε τὸν 4ο αἰώνα μ.Χ. στὴν Αἴγυτπο καὶ καταγόταν ἀπὸ ἀριστικρατικὴ οἰκογένεια. Ὁ βιογράφος του, Ὅσιος Παφνούτιος, ἀναφέρει ὡς πατρίδα τοῦ Ὀνουφρίου τὴν Περσία, πράγμα ὅμως ποὺ δὲν μνημονεύεται οὔτε στὰ Συναξάρια, οὔτε καὶ στὸν Κανόνα τῆς ἑορτῆς αὐτοῦ.
Ὁ Ὅσιος Ὀνούφριος στὴν ἀρχὴ τῆς μοναχικῆς του πολιτείας εἰσέρχεται σὲ κοινόβιο μοναστήρι κοντὰ στὴν Ἑρμούπολη τῶν Θηβῶν. Τὸ κοινοβιακὸ σύστημα, ποὺ εἶναι αὐστηρότερο ἀπὸ τὸ Λαυρεωτικό, διαμορφώθηκε ὑπὸ τοῦ Ὁσίου Παχωμίου τοῦ Μεγάλου († 15 Μαΐου) τὸν 4ο αἰώνα στὴν Αἴγυπτο. Τὸ πρῶτο κοινόβιο ἱδρύθηκε περὶ τὸ 320 μ.Χ. στὴνΤαβεννίσιδα κοντὰ στὴν ἀνατολικὴ ὄχθη τοῦ Νείλου ποταμοῦ. Στὸ κοινόβιο τῆς Ἑρμουπόλεως, ὀνομαζόμενο Σμαούν, ὁ Ὀνούφριος ἐδιδάχθηκε τὰ τοῦ μοναχικοῦ βίου. Ἐκεῖ ἄκουσε γιὰ τὴν ἥσυχη καὶ ἐρημικὴ ζωὴ δύο μεγάλων μορφῶν τῆς Ἐκκλησίας μας, τὸν ἀσκητικὸ καὶ ἐρημικὸ βίο τοῦ Προφήτου Ἠλιοὺ τοῦ Θεσβίτου, ὁ ὁποῖος ἦταν «ἐνδεδυμένος μηλωτὴν (=δέρμα προβάτου) καὶ ζώνην δερμάτινην περιζωσμένος τὴν ὀσφὺν αὐτοῦ» καὶ τὸ μιμητὴ αὐτοῦ Ἰωάννη τὸν Πρόδρομο καὶ προετοιμαστὴ τῆς παρουσίας Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος, ὅπως καὶ ὁ Ἠλιού, φέροντας ἀσκητικὸ ἔνδυμα καὶ ἀκολουθώντας τὸν ἐρημικὸ βίο ἐκήρυξε στὸ λαὸ τὸ βάπτισμα τῆς μετανοίας.
Μετὰ τὰ ὅσα ἄκουσε στὸ κοινόβιο τῆς Ἑρμουπόλεως, ὁ Ὅσιος Ὀνούφριος ἐνθουσιάσθηκε γιὰ τὸν ἐρημικὸ βίο καὶ τὸν ἀναχωρητισμὸ καὶ ἔφυγε γιὰ τὴν ἔρημο.
Ὅταν ὁ Ὅσιος Ὀνούφριος ἔφυγε στὴν ἔρημο, ὕστερα ἀπὸ μία ἑβδομάδα ὁδοιπορία, ποὺ εἶχε πολλὴ πείνα καὶ κόπο, εἶδε ξαφνικὰ ἕνα σπήλαιο, ἀπ’ ὅπου βγῆκε ἕνας γέροντας μοναχὸς καὶ τὸν ὑποδέχθηκε, φωνάζοντάς τον μὲ τὸ ὄνομά του. Ὁ ἀσκητὴς ἐκεῖνος διηγήθηκε στὸν Ὅσιο Ὀνούφριο τὸ βίο του καὶ τὶς δυσκολίες τῆς ἐρήμου.
Ὅταν πιὰ ἐπέρασαν τριάντα ἡμέρες, μὲ προσευχὲς καὶ θεῖες διηγήσεις, δίχως νὰ νιώσουν πείνα ἢ δίψα, ὁ ἀσκητὴς εἶπε στὸν Ὅσιο νὰ πάρουν τὸν δρόμο «ἐπὶ τὴν ἐνδοτέραν ἔρημον». Μάλιστα, ἔτρεχε ὁ ἴδιος, παρὰ τὴν προχωρημένη ἡλικία του. Ὕστερα ἀπὸ τέσσερις ἡμέρες εὑρῆκαν ἕνα μικρὸ σπήλαιο, ὅπου εἶπαν νὰ καθήσουν, γιὰ νὰ ξεκουρασθοῦν. Ἐκείνη τὴ στιγμή, ἕνας φοίνικας ἐφύτρωσε καὶ ἐψήλωσε καὶ τοὺς ἔδωσε μεγάλη χαρά. Τότε ὁ γέροντας εἶπε στὸν Ὀνούφριο ὅτι ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ εὐδόκησε, ὥστε σὲ αὐτὸ τὸ σπήλαιο νὰ δώσει τοὺς ἀσκητικούς του ἀγῶνες.
Ἐδῶ ἐνέκρωσε «τὰ ἐπὶ τῆς γῆς μέλη» καὶ ὑπέμεινε «τὸν παγετὸν τῆς νυκτὸς καὶ τῆς ἡμέρας τὸν καύσωνα». Ἔτσι ἐπέτυχε τὴν οὐράνια ζωή, βλέποντας, ὅπως τονίζει ὁ ὑμνογράφος αὐτοῦ, «τὸ ἀμήχανον κάλλος τοῦ Κτίστου» του. Ἔφθασε τὸ πράγματι «ἐφετόν» διὰ τῆς ἀπαρνήσεως κάθε κοσμικῆς συγχύσεως καὶ κατόρθωσε τὴν ποθούμενη «ὑπερκόσμιον ἀκρότητα». Ἔζησε στὴν ἔρημο περίπου ἑβδομήντα ἔτη καὶ εἶχε ὡς τροφὴ τὴν ἐγκράτεια καὶ ὡς πλοῦτο τὴν πτωχεία καὶ τὴν ἀκτημοσύνη. Ἔφθασε δὲ σὲ τέτοιο βαθμὸ ἀσκήσεως στοὺς πειρασμούς, ὤστε τὴν ἡδυπάθεια, τὴ σκληραγωγία καὶ τοὺς πόνους τῆς ἐγκράτειας νὰ τοὺς ἀντιμετωπίζει μὲ καρτερία καὶ χαρὰ ἀνεκλάλητη.
Ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ ἐνίσχυσε τὸν Ὅσιο στὸν πνευματικὸ καὶ ἀσκητικό του ἀγώνα. Τοῦ ἔδωσε καρτερία καὶ ὑπομονή. Τοῦ ἔστελνε μυστικὰ ψωμὶ καὶ νερὸ κάθε ἡμέρα, καὶ ὁ φοίνικας, ποὺ εἶχε βλαστήσει μπροστὰ στὸ σπήλαιο, τοῦ ἔδιδε γλυκὺ καρπό. Ἄγγελος Κυρίου δὲ τοῦ μετέδιδε τὰ Ἄχραντα Μυστήρια.
Ἐμελέτησε στὴν ἔρημο τὸ Νόμο τοῦ Χριστοῦ, τὸν ὁποῖο εἶχε πάντοτε στὴν καρδιά του. Εὑρισκόμενος στὴν ἄβατη ἔρημο μόνος, ἐπιποθοῦσε μόνο τὸν Χριστὸ καὶ ἐντρυφοῦσε στὸ ἅγιο καὶ φωτεινὸ κάλλος Του. Ἐγέμισε τὸν ἑαυτό του μὲ τὸ φῶς τῆς ἀληθινῆς καὶ θείας γνώσεως καὶ ἔτσι ἔφθασε στὸ σημεῖο τῆς ἀπαθείας.
Ὁ Ὅσιος Ὀνούφριος ἐπεδίωκε πάντοτε νὰ εἶναι εὐάρεστος στὸν Θεὸ καὶ ἐπιποθοῦσε συνεχῶς νὰ συνομιλεῖ μὲ τὸν Δημιουργό του διὰ τῆς ἀδιαλείπτου προσευχῆς. Ὁ Ὅσιος εἶχε ὡς ἔνδυμα, κατὰ τὴν προτροπὴ τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, τὸν Ἰησοῦ Χριστό, ἔνδυμα τὸ ὁποῖο οὐδέποτε προσέβαλε μὲ πνεῦμα ἀργίας, περιέργειας, φιλαρχίας καὶ ἀργολογίας.
Ἐπιβραβεύοντας ὁ Κύριος τῆς δόξας τὴν ἀμέριστη πρὸς Αὐτὸν ἀγάπη καὶ ἀφοσίωση, ἀλλὰ καὶ τοὺς ὑπὲρ Αὐτοῦ πνευματικοὺς καὶ σωματικοὺς ἀγῶνες τοῦ Ὁσίου Ὀνουφρίου, ὁδήγησε πρὸς αὐτόν, πρὸς τῆς εἰρηνικῆς κοιμήσεώς του, τὸν Παφνούτιο, ἄνδρα ἐνάρετο καὶ φίλο τῆς ἡσυχίας καὶ τῆς ἀδιάλειπτης προσευχῆς, προκειμένου νὰ δεῖ τὴν πνευματικὴ καταξίωση τοῦ Ὁσίου καὶ νὰ μεριμνήσει καὶ ἐπιληφθεῖ τὰ τῆς ταφῆς τοῦ ἁγιασμένου αὐτοῦ σκήνους.
Πρὸ τῆς τελευτῆς του καὶ μὲ τὴν παρουσία τοῦ Παφνουτίου ὁ Ὅσιος Ὀνούφριος εἶπε τὴν ἀκόλουθη προσευχή: «Ὕψιστε Θεὲ καὶ ἀόρατε, οὗ ἡ δύναμις ἀνεξιχνίαστος καὶ ἡ δόξα ἀκατανόητος καὶ ἀνέκφραστος, καὶ τὸ ἔλεος ἄπειρον καὶ ἀμέτρητον, ὑμνῶ, εὐλογῶ, προσκυνῶ καὶ δοξάζω Σε, Ὃν ἐπόθησα ἐκ νεότητός μου καὶ Σοὶ ἠκολούθησα. Ἐπάκουσόν μου, πρὸς Σὲ γὰρ ἐκέκραξα, ὅτι ἐπεῖδες τὴν ταπείνωσίν μου, ἔσωσας ἐκ τῶν ἀναγκῶν τὴν ψυχήν μου, οὐ συνέκλεισάς με εἰς χεῖρας ἐχθρῶν, ἀλλ’ ἔστησας ἐν εὐρυχώρῳ τοὺς πόδας μου. Δέομαί Σου, Κύριέ μου· τῇ Σῇ δεξιᾷ σκέπασόν με, ἵνα μὴ ταραχθῇ ἡ ψυχή μου ἀπὸ τοὺς δαίμονας, ὅταν ἐξέρχεται ἐκ τοῦ σώματος, ἀλλὰ παράλαβε αὐτὴν δι’ ἁγίων Ἀγγέλων Σου καὶ κατάτακον αὐτὴν ἔνθα ἐπισκοπεῖ τὸ φῶς τοῦ προσώπου Σου, ὅτι εὐλογητὸς εἶ καὶ δεδοξασμένος εἰς τοὺς αἰῶνας. Μνήσθητι Πανοικτίρμον καὶ Πολυέλεε τοῦ πιστοῦ λαοῦ Σου. Καὶ ὅστις εὑρεθῆ εἰς κίνδυνον θαλάσσης ἢ εἰς θυμὸν δικαστοῦ ἢ εἰς ἄλλην τινὰ στενοχωρίαν, καὶ Σὲ ἐπικαλεσθῇ λέγων· Παντοδύναμε Κύριε, διὰ πρεσβειῶν τοῦ δούλου σου Ὀνουφρίου ἐλέησόν με, παρακαλῶ τὴν βασιλείαν Σου, καθὼς μοῦ ἔταξες ἐπάκουσον τῆς δεήσεως αὐτοῦ. Κύριε εἰς χεῖρας Σου παρατίθημι τὸ πνεῦμά μου».
Ὁ βιογράφος του Παφνούτιος, ἀναφέρει ὅτι δύο λιοντάρια ἔνοιξαν τὸν τάφο τοῦ Ὁσίου στὸν ὁποῖο ἐνταφιάσθηκε τὸ ἱερὸ σκήνωμά του.Ἡ ἱερὰ μονὴ τοῦ Ὁσίου Ὀνουφρίου στὴν Ἱερουσαλὴμ εὑρίσκεται κοντὰ στὴν πηγὴ τοῦ Ἰὼβ καὶ δεξιὰ τῆς ἑνώσεως τῆς κοιλάδος Ἰωσαφὰτ καὶ τῆς φάραγγος Ἐννώμ. Ἡ μονὴ εἶναι κτισμένη στὸν ἀγρὸ τοῦ Αἵματος ἢ Κεραμέως ἢ Ἀκελδαμᾶ καὶ ἀγοράσθηκε διὰ τῶν 30 ἀργυρίων, δι’ ὅσων δηλαδὴ ἐτιμήθηκε ἡ τιμὴ τοῦ Τετιμημένου Κυρίου. Ἡ σημερινὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Ὀνουφρίου οίκοδομήθηκε ἐπὶ τοῦ σπηλαίου, στὸ ὁποῖο κατέφυγαν οἱ Ἀπόστολοι μετὰ τὴ σύλληψη τοῦ Ἰησοῦ.
Ἀπολυτίκιον Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.Τῶν Ἀγγέλων τὸν βίον ἐν σαρκὶ μιμησάμενοι, ὤφθητε ἐρήμου πολῖται, καὶ χαρίτων κειμήλια, Ὀνούφριε Αἰγύπτου καλλονή, καὶ Πέτρε τῶν ἐν Ἄθῳ ὁ φωστήρ· διὰ τοῦτο τοὺς ἀγῶνας ὑμῶν ἀεί, τιμῶμεν ἀναμέλποντες· δόξα τῷ ἐνισχύσαντι ὑμᾶς, δόξα τῷ στεφανώσαντι, δίξα τῷ ἐνεργοῦντι δι’ ὑμῶν, πᾶσιν ἰάματα.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς τῆς ἐρήμου πολιστὰς οὐρανοβάμονας
Καὶ δωρεῶν τῶν ὑπὲρ φύσιν καταγώγια,
Τὸν Ὀνούφριον ὑμνήσωμεν σὺν τῷ Πέτρῳ·
Ὁ μὲν ὤφθη ἐν Αἰγύπτῳ φοῖνιξ εὔκαρπος,
Ὁ δὲ ἔλαμψεν ἐν Ἄθῳ ὡς ἰσάγγελος·Τούτοις λέγοντες, θεοφόρητοι χαίρετε.
Μεγαλυνάριον.Χαίροις τῆς Αἰγύπτου θεῖο πυρσός, Ὀνούφριε Πάτερ, νομοστάθμη ἡσυχαστῶν· χαίροις τῶν ἐν Ἄθῳ, ἀκρότης μάκαρ Πέτρε, Τριάδος τῆς Ἁγίας, ἐνδιαιτήματα.
Ἡ Ἁγία Ἀντωνίνα ἡ Μάρτυς
Ἡ Ἁγία Μάρτυς Ἀντωνίνα καταγόταν ἀπὸ τὴ Νίκαια τῆς Βιθυνίας καὶ ἄθλησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.). Κατὰ τὸν κηρυχθέντα τότε ἐναντίων τῶν Χριστιανῶν διωγμό, καταγγέλθηκε ὡς μέλος τῆς Χριστιανικῆς Ἐκκλησίας, συλληφθεῖσα δὲ καὶ ὁδηγηθεῖσα ἐνώπιον τοῦ ἄρχοντος Πρισκιλλιανοῦ, ὁμολόγησε τὴν πίστη της πρὸς τὸν Χριστό. Κατόπιν τούτου, ἀφοῦ ποικιλοτρόπως ἐβασανίσθηκε, ἐρρίφθηκε στὴ φυλακή. Μετὰ ἀπὸ λίγο τὴν ἐκάλεσαν καὶ πάλι ἐνώπιον τοῦ ἄρχοντος. Ἡ Ἁγία μὲ πνευματικὴ ἀνδρεία παρέμεινε πιστὴ στὴν ἀρχική της ὁμολογία. Τότε τῆς ἀπέκοψαν τοὺς μαστούς, τὴν ἐκρέμασαν καὶ τὶς ἔσκισαν τὶς σάρκες μὲ σιδερένια νύχια, καὶ τὴν κατέκαψαν μὲ ἀναμμένες λαμπάδες. Τὸ μαρτυρικό της τέλος ἦλθε τὸ 295 μ.Χ., ὅταν τὴν ἔκλεισαν μέσα σὲ ἕνα σακὶ καὶ τὴν ἔρριψαν στὴ λίμνη ποὺ εὑρισκόταν κοντὰ στὴ Νίκαια.Οἱ Ἅγιοι Βασιλίδης, Κυρίνος, Ναβώριος καὶ Ναζάριος οἱ Μάρτυρες καὶ οἱ σὺν αὐτοῖς μαρτυρήσαντες
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Βασιλίδης, Κυρίνος, Ναβώριος καὶ Ναζάριος ἦσαν στρατιῶτες καὶ ἐμαρτύρησαν τὸ 304 μ.Χ. στὴ Ρώμη, ἐπὶ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.).Ὁ Ὅσιος Ἰουλιανὸς ὁ «εἰς τὰ Λίβα ἐν τῇ Δαγούτῃ» λάμψας
Πιθανῶς πρόκειται περὶ μικροῦ ναοῦ τοῦ Ὁσίου Ἰουλιανοῦ. Ἀόριστη εἶναι καὶ ἡ τοποθεσία «Δαγούτη» ἢ «Δαγάτου» ἢ «Δαγάζου», τὴν ὁποία ὁ Δουκάγγιος διόρθωσε «Δαγισταίου». Ἡ διόρθωση αὐτὴ μᾶς ὁδηγεῖ στὸ νὰ καθορίσουμε τὸν τόπο τοῦ ναοῦ, ὁ ὁποῖος ἔκειτο κοντὰ στὴν Ἁγία Ἀναστασία τοῦ Ἱππόδρομου.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Μάρτυρας ὁ Στρατιώτης
Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν Βίο καὶ τὸ Μαρτύριο τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Στρατιώτου.Ὁ Ἅγιος Ζήνων Ἐπίσκοπος Κυρήνειας
Ὁ Ἅγιος Ζήνων κατατάσσεται ὑπὸ τοῦ Ἱππολύτου Delehaye καὶ τοῦ Μαχαιρᾶ μεταξὺ τῶν Ἁγίων τῆς Κυπριακῆς Ἐκκλησίας καὶ μάλιστα θεωρεῖται ὄτι διετέλεσε Ἐπίσκοπος Κυρηνείας.
Ὁ Ὅσιος Πέτρος ὁ ἐν τῷ Ἁγίῳ Ὄρει ἀσκήσας
Ὁ Ὅσιος Πέτρος καταγόταν ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἔζησε κατὰ τὸν 9ο αἰώνα μ.Χ. Οἱ γονεῖς του ἦσαν εὐσεβεῖς καὶ τὸν ἀνέθρεψαν μὲ τὰ νάματα τῆς Χριστιανικῆς πίστεως. Καταταγεὶς στὸ στράτευμα καὶ διακρινόμενος γιὰ τὴ θεοσέβεια καὶ τὴν ἀνδρεία του, γρήγορα ἔγινε ἀξιωματικός. Συλληφθεὶς αἰχμάλωτος, σὲ μία μάχη ἐναντίον τῶν Τούρκων, μεταφέρθηκε στὴ Σαμάρεια τῆς Μεσοποταμίας, ὅπου ἐκλείσθηκε στὴ φυλακὴ καὶ ὑπέστη πλεῖστες ὅσες ταλαιπωρίες. Ἀπελευθερωθεὶς μετὰ ὀλίγα ἔτη, μετέβη στὴ Ρώμη καὶ ἐκάρη ὑπὸ τοῦ Πάπα Γρηγορίου Δ’ μοναχός. Ἀκολούθως κατέφυγε στὸ Ἅγιον Ὄρος, ὅπου ἐγκαταστάθηκε ἐντὸς ἐρημικοῦ καὶ ἀπομονωμένου σπηλαίου καὶ ἐπερνοῦσε τὸ βίο του ἀσκούμενος σκληρά, τρεφόμενος μὲ χόρτα καὶ ἐνδεδυμένος μὲ σκισμένα ροῦχα. Ἔζησε τὸν ἀσκητικὸ βίο γιὰ πενήντα τρία χρόνια καὶ ἐκοιμήθηκε μὲ εἰρήνη. Τὸ ἱερὸ λείψανό του εὑρέθηκε τυχαῖα ἀπὸ κάποιον κυνηγὸ καὶ ἐνταφιάσθηκε ἀπὸ τοὺς μοναχοὺς μὲ εὐλάβεια καὶ κάθε τιμή.
Ἀπολυτίκιον Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.Τῶν Ἀγγέλων τὸν βίον ἐν σαρκὶ μιμησάμενοι, ὤφθητε ἐρήμου πολῖται, καὶ χαρίτων κειμήλια, Ὀνούφριε Αἰγύπτου καλλονή, καὶ Πέτρε τῶν ἐν Ἄθῳ ὁ φωστήρ· διὰ τοῦτο τοὺς ἀγῶνας ὑμῶν ἀεί, τιμῶμεν ἀναμέλποντες· δόξα τῷ ἐνισχύσαντι ὑμᾶς, δόξα τῷ στεφανώσαντι, δίξα τῷ ἐνεργοῦντι δι’ ὑμῶν, πᾶσιν ἰάματα.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς τῆς ἐρήμου πολιστὰς οὐρανοβάμονας
Καὶ δωρεῶν τῶν ὑπὲρ φύσιν καταγώγια,
Τὸν Ὀνούφριον ὑμνήσωμεν σὺν τῷ Πέτρῳ·
Ὁ μὲν ὤφθη ἐν Αἰγύπτῳ φοῖνιξ εὔκαρπος,
Ὁ δὲ ἔλαμψεν ἐν Ἄθῳ ὡς ἰσάγγελος·Τούτοις λέγοντες, θεοφόρητοι χαίρετε.
Μεγαλυνάριον.Χαίροις τῆς Αἰγύπτου θεῖο πυρσός, Ὀνούφριε Πάτερ, νομοστάθμη ἡσυχαστῶν· χαίροις τῶν ἐν Ἄθῳ, ἀκρότης μάκαρ Πέτρε, Τριάδος τῆς Ἁγίας, ἐνδιαιτήματα.
Σύναξις Ὁσίου Ἀλυπίου ἐν τῇ Κωνσταντινούπολη
Κατὰ τὴν ἡμέρα αὐτὴ ἐτελεῖτο στὴ μονὴ τοῦ Ὁσίου Ἀλυπίου στὴν Κωνσταντινούπολη ἡ Σύναξη αὐτοῦ. Εἰκάζουμε ὅτι ἐπρόκειτο περὶ τοῦ Ὁσίου Ἀλυπίου τοῦ Κιονίτου († 26 Νοεμβρίου), τοῦ ὁποίου μονὴ ὑπῆρχε κοντὰ στὸν ἱππόδρομο τῆς Κωνσταντινουπόλεως.
Ὁ Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Ἁγιορείτης ἐκ Γεωργίας
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης (Τορνίκιος) καταγόταν ἀπὸ τὴ Γεωργία καὶ ἔζησε τὸν 10ο αἰώνα μ.Χ.Ὁ Ὅσιος Στέφανος τοῦ Ὀζέρο καὶ Κομέλ
Τὴν μνήμη τοῦ Ὁσίου Στεφάνου τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία τὴν 15η Ἰουνίου ὅπου καὶ ὁ βίος του. Ἄγνωστο γιατὶ ἀναφέρεται στὴν σημερινὴ ἡμέρα.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Μεγαλομάρτυρας ὁ Νέος ἐκ Τραπεζοῦντος καὶ ἐν Ἀσπροκάστρῳ
Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς Ἰωάννης, λόγιος καὶ εὐσεβὴς Χριστιανός, καταγόταν ἀπὸ τὴν Τραπεζούντα. Ἀσχολούμενος μὲ τὸ ἐμπόριο, ἐπιβιβάσθηκε κάποτε σ’ ἕνα τούρκικο πλοῖο ποὺ ἔπλεε ἀπὸ τὴν Τραπεζούντα στὸ Ἀσπρόκαστρο (Ἄκκερμαν) τῆς Ρουμανίας. Κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ ταξιδίου, ἡ προσευχή, ἡ νηστεία καὶ ἡ ἐλεημοσύνη ποὺ ἐξεδήλωσε ὁ Ἰωάννης, ἐκίνησαν τὸ φθόνο τοῦ Τούρκου πλοίαρχου, ὁ ὁποῖος μάταια προσπαθοῦσε νὰ τὸν προσηλυτίσει. Ἀφοῦ ἀποβιβάσθηκαν στὸ Ἀσπρόκαστρο, ὁ πλοίαρχος κατήγγειλε στὸν Τοῦρκο δικαστὴ ὅτι ὁ Ἰωάννης ὁμολόγησε μεθ’ ὅρκου στὸ πλοῖο του ὅτι θέλει νὰ γίνει Μωαμεθανός. Ὁ Ἰωάννης κληθεὶς ὑπὸ τοῦ δικαστοῦ ἀπέκρουσε ἐντόνως τὴν πρόταση καὶ ἔτσι ἐκεῖνος διέταξε νὰ μαστιγωθεῖ ἀνηλεῶς ἐπὶ δύο ἡμέρες. Στὴ συνέχεια τὸν ἔδεσαν στὴν οὐρὰ ἀτίθασου ἀλόγου καὶ τὸν ἔσυραν ἀνὰ τὶς ὁδοὺς τῆς πόλεως, ὅπου κάποιος Ἑβραῖος τοῦ ἀπέκοψε τὴν κεφαλή. Ἔτσι, στὶς 12 Ἰουνίου 1330, ὁ Ἰωάννης ἐμαρτύρησε καὶ ἔλαβε τὸν ἀμαράντινο στέφανο τῆς δόξας. Τὸ ἱερὸ λείψανο, μετὰ 70 περίπου χρόνια, μετακομίσθηκε ὑπὸ τοῦ βοεβόδα τῆς Μολδαβίας Ἀλεξάνδρου τοῦ Ἀγαθοῦ στὴν πόλη Σουτσεάβα, ἀπ’ ὅπου τὸ 1686, κατὰ τὴν ἐκστρατεία τοῦ Ἰωάννου Σομπιέσκι κατὰ τῶν Τούρκων, παραληφθὲν μεταφέρθηκε στὴν πόλη Ζιολκίεβ τῆς Πολωνίας. Τὸ 1783, ἐπανήχθη καὶ πάλι στὴ Σουτσεάβα μὲ διαταγὴ τοῦ αὐτοκράτορος Ἰωσὴφ Β’.
Ἀκολουθία τοῦ Νεομάρτυρος Ἰωάννου ἐξέδωσε στὴ Βενετία, τὸ 1752, ὁ Ἰουστίνος ὁ Δεκαδύος, καὶ ἄλλη, συντεθεῖσα ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας Νικηφόρου τοῦ Κρητός, ἐξέδωσε στὸ Ἰάσιο τὸ 1819 ὁ Τραπεζούντιος Θωμᾶς Μπουγιούκης.Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Νεομάρτυρος Ἰωάννου τοῦ Τραπεζουντίου ἑορτάζεται, ἐπίσης, στὶς 2 Ἰουνίου.
Ὁ Ὅσιος Ἀρσένιος ὁ Θαυματουργός τῆς Κονεβίας
Ὁ Ὅσιος Ἀρσένιος τῆς Κονεβίας καταγόταν ἀπὸ τὸ Νόβγκοροντ τῆς Ρωσίας καὶ ἠσχολεῖτο μὲ τὸ ἐμπόριο τοῦ χαλκοῦ. Ἀπὸ ἀγάπη πρὸς τὸ μοναχικὸ βίο ἐγκατέλειψε τὰ ἐγκόσμια καί, μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1547 – 1558, εἰσῆλθε στὴ μονὴ Λίσικα κοντὰ στὸ Νόβγκοροντ, ὅπου ἔζησε ἕνδεκα χρόνια. Τὸ 1373, ἦλθε στὸ Ἅγιον Ὄρος ὅπου ἔζησε τρία χρόνια στὴν προσευχὴ στὸ παλαιὸ Ρώσικο μοναστήρι. Στὸ μοναστήρι, μόλις ὁ ἡγούμενος ἐπληροφορήθηκε τί ἐπάγγελμα ἔκανε στὸ παρελθόν, τοῦ ζήτησε νὰ ἐπιδιορθώσει ὅλα τὰ παλαιὰ σκεύη ποὺ ἐχρησιμοποιοῦσε ἡ ἀδελφότητα. Τοῦ ἐζήτησαν νὰ ἐργασθεῖ καὶ στὰ ἄλλα μοναστήρια. Ἡ ἐργασία ὄχι ἁπλῶς δὲν ἀποτελοῦσε ἐμπόδιο γιὰ τὴν προσευχή, ἀλλὰ τοῦ ἐκαλλιέργησε καὶ μία ὑψηλὴ αἴσθηση προσφορᾶς. Ἔτσι, ὁ Ὅσιος Ἀρσένιος ἐπήγαινε ἀπὸ τὸ ἕνα μοναστήρι στὸ ἄλλο καὶ ἐργαζόταν κατὰ τὴ διάρκεια τῆς ἡμέρας, ἐνῷ προσευχόταν κατὰ τὸ μεγαλύτερο μέρος τῆς νύχτας. Τελικά, τὸ 1393, ἐπέστρεψε στὴ Ρωσία μεταφέροντας μαζί του μία εἰκόνα τῆς Παναγίας, ἡ ὁποία ἀργότερα ὀνομάσθηκε «Παναγία τοῦ Κόνεβιτς».
Ὁ Ὅσιος, ἔχοντας πάντοτε μαζί του τὴν εἰκόνα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ὡς πολύτιμο φυλαχτό, ἐπῆγς στὸ νησὶ Κόνεβιτς, στὴ λίμνη Λάντογα, ὅπου ἔζησε ἑπτὰ χρόνια ὡς ἐρημίτης. Τὸ κρύο ἦταν φονικὸ ἀλλὰ ὁ μακάριος Ἀρσένιος ἀρνιόταν τὶς συνεχεῖς προσκλήσεις τοῦ ἡγουμένου τῆς μονῆς Βαλαὰμ Σίλα, τὶς ὁποῖες τοῦ μετέφερε ὁ μοναχὸς Λαυρέντιος. Μέλημά του ἦταν νὰ ἐξαλείψει τὶς δεισιδαιμονίες τῶν κατοίκων τῆς περιοχῆς. Ἀκόμη καὶ τὸ ὄνομα τοῦ νησιοῦ Κόνεβιτς (ἀπὸ τὸ Κὸν ποὺ σημαίνει ἄλογο), προερχόταν ἀπὸ μία δεισιδαιμονία τῶν κατοίκων του. Οἱ κάτοικοι ἐπίστευαν ὅτι στὸ νησὶ ἐζοῦσαν κακὰ πνεύματα, τὰ ὁποῖα ἐπροστάτευαν τὰ ἄλογα ποὺ ἐβοσκαν ἐλεύθερα σ’ αὐτό. Μὲ σκοπὸ νὰ ἔχουν τὴν εὔνοια τῶν πνευμάτων, οἱ κάτοικοι κάθε χρόνο προσέφεραν θυσία ἕνα ἄλογο, τὸ ὁποῖο, ἀφοῦ ἔδεναν σὲ μία μεγάλη πέτρα, τὸ ἄφηναν νὰ πεθάνει ἀπὸ τὴν πείνα καὶ τὸ κρύο. Κατὰ τὴν ἄφιξή του, χάρη στὸν ψαρὰ Φίλιππο, ὁ Ὅσιος Ἀρσένιος εὑρῆκε τὴν «πέτρα τοῦ ἀλόγου», τὴν ὁποία καὶ ἐράντισε μὲ ἁγιασμό. Ὅλοι οἱ παρευρισκόμενοι εἶδαν τὰ ἀκάθαρτα πνεύματα, ὑπὸ τὴν μορφὴ κοράκων, νὰ πετοῦν τρομοκρατημένα. Ὁ Ὅσιος Ἀρσένιος ἔζησε πέντε χρόνια στὸ «νησὶ τοῦ ἀλόγου», καταπολεμώντας μὲ τὸ παράδειγμά του τὶς δεισιδαιμονίες τῶν κατοίκων.
Τὸ 1398, μὲ τὴν εὐλογία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Νόβγκοροντ Ἰωάννου, ἔθεσε τὰ θεμέλια μιᾶς κοινοβιακῆς μονῆς ἀφιερωμένης στὸ Γενέσιον τῆς Θεοτόκου. Ἀργότερα, τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Συμεών, ὁ Ὅσιος Ἀρσένιος θὰ ἐπισκεφθεῖ γιὰ μία φορὰ ἀκόμη τὸ Ἅγιον Ὄρος ζητώντας τὴν εὐλογία τῶν Πατέρων τοῦ Ἄθω γιὰ τὸ μοναστήρι του.
Χωρὶς τὸν κτήτορά του, οἱ μοναχοὶ ἀπεφάσισαν νὰ ἐγκαταλείψουν τὸ μοναστήρι, ἐπειδὴ δὲν μποροῦσαν νὰ ἐξασφαλίσουν τὰ πρὸς τὸ ζῆν. Ἐξαντλημένος ἀπὸ τὴν θλίψη, ὁ εὐσεβὴς μαθητὴς τοῦ Ὁσίου Ἰωακείμ, κρυμμένος σὲ ἕνα δάσος, ἔκλαιγε συνεχῶς γιὰ τὴν ἀπόφαση τῆς ἀδελφότητος, ἡ ὁποία ἐσήμαινε τὸ τέλος τῆς μοναχικῆς ἐμπειρίας σὲ ἐκεῖνον τὸν τόπο. Ἀπογοητευμένος ὁ Ἰωακεὶμ ἄρχισε νὰ προσεύχεται μπροστὰ σὲ μία εἰκόνα τῆς Παναγίας, μὲ τὴν ἐλπίδα πὼς ἡ Θεοτόκος θὰ τὸν ἐλευθερώσει ἀπὸ τὸν πόνο καὶ τὴ λύπη. Τὴ νύχτα, καὶ ἐνῶ ἦταν σὲ βαθὺ ὕπνο, τοῦ ἐμφανίσθηκε ἡ Παναγία, ἡ ὁποία τοῦ προανήγγειλε τὴν ἐπιστροφὴ τοῦ Ὁσίου Ἀρσενίου. Πράγματι, τὸ πρωὶ ὁ μακάριος Ἀρσένιος ἐπέστρεψε μὲ δυὸ μεγάλες βάρκες γεμάτες προμήθειες.
Στὸν τόπο τῆς ἐμφανίσεως τῆς Παναγίας ὕψωσαν ἕνα μεγάλο σταυρό, στὴ βάση τοῦ ὁποίου ἐτοποθετήθηκε ἡ εἰκόνα της, ποὺ εὶχε μεταφερθεῖ στὸ νησὶ ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὄρος.
Τὸ 1421, μία καταστροφικὴ κακοκαιρία ἐπέφερε μεγάλες ζημιὲς στὸ μοναστήρι καὶ γιὰ τὸ λόγο αὐτὸ ὁ Ὅσιος Ἀρσένιος ἀναγκάσθηκε νὰ μεταφέρει πρὸς τὸ ἐσωτερικὸ τοῦ νησιοῦ ἐπάνω σὲ μία ὁροσειρά, ἡ ὁποία ὀνομάσθηκε ὅπως καὶ ὁ Ἄθως, δηλαδὴ «Ἅγιον Ὄρος». Τὸ «νησὶ τοῦ ἀλόγου» ἀπέκτησε πολὺ γρήγορα μεγάλη φήμη καὶ ἦσαν πολλοὶ ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι κατέφευγαν ὠς προσκυνητὲς στὸ μοναστήρι. Ὁ εὐγενὴς Μιχαὴλ Κοντύλκα ἀπεφάσισε νὰ κάνει μία γενναία δωρεά, ἐνῶ ὁ Ἅγιος Ἐπίσκοπος Εὐθύμιος, κατὰ τὴ διάρκεια μιᾶς ἐπισκέψεώς του στὸν εὐλογημένο ἐκεῖνο τόπο, ἐδώρισε τὴν ἐπισκοπική του μίτρα.Ὁ Ὅσιος Ἀρσένιος, ἀφοῦ ἀσκήτεψε θεοφιλῶς.ἐκοιμήθηκε μὲ εἰρήνη, τὸ 1447. Πρὶν τὴν κοίμησή του εἶχε προάγει στὴ θέση τοῦ ἡγουμένου τὸν μοναχὸ Ἰωάννη. Τὸ ἱερὸ λείψανό του ἐνταφιάσθηκε στὴ μονή, ποὺ βεβηλώθηκε ἀπὸ τὸ καταστροφικὸ μένος τῶν Σουηδῶν. Οἱ μοναχοί, γιὰ λόγους ἀσφαλείας, προτίμησαν νὰ μεταφερθοῦν σὲ ἄλλο μοναστήρι. Ἡ τύχη τοῦ μοναστηριοῦ ἀκολούθησε τὶς φάσεις τοῦ πολέμου μεταξὺ τῶν Ρώσων καὶ τῶν Σουηδῶν στὴ διεκδίκηση τῆς Καρελίας. Τὸ μοναστήρι ξανακτίσθηκε ἀπὸ τοὺς Ρώσους, τὸ 1594, γιὰ νὰ ἐγκαταλειφθεῖ ἐκ νέου καὶ ὁριστικά, τὸ 1610. Τὸ νησὶ τοῦ Κόνεβετς ἐδόθηκε στὸν πρίγκιπα Ἰάκωβο Φεοντόροβιτς, ενῶ τὸ 1719 ὁ Μέγας Πέτρος ἔκτισε σ’ αὐτὸ τὴν ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Νικολάου. Ἡ ἀπόδοση τιμῆς καὶ εὐλάβειας πρὸς τὸ πρόσωπο τοῦ Ὁσίου Ἀρσενίου ἄρχισε πολὺ ἐνωρὶς ἀπὸ τοὺς πιστοὺς τοῦ Κόνεβετς, ἀλλὰ τὸ ὄνομά του καταγράφηκε ἐπίσημα στὰ λειτουργικὰ βιβλία τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τὸ 1819, μετὰ ἀπὸ σχετικὴ ἀπόφαση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας.
Οἱ Ὅσιοι Αὐξέντιος καὶ Ὀνούφριος οἱ ἐρημίτες τῆς Βολογκντά
Οἱ Ὅσιοι Αὐξέντιος καὶ Ὀνούφριος ἔζησαν τὸν 15ο καὶ 16ο αἰώνα μ.Χ. καὶ ἀσκήτεψαν θεοφιλῶς στὴν περιοχὴ Βολογκντὰ τῆς Ρωσίας, στὴν ἔρημο Πέρκοβα. Ὅπως ἀναφέρεται στὸ βίο τους, ἤδη οἱ δύο Ἐρημίτες εὑρίσκονταν στὴν ἔρημο τὸ 1499. Ἐκοιμήθησαν μὲ εἰρήνη καὶ ἡ μνήμη τους τελεῖται, ἐπίσης, τὴν τέταρτη Κυριακὴ μετὰ τὴν Πεντηκοστή, ἑορτὴ πάντων τῶν Ἁγίων τῆς περιοχῆς Βολογκντά, ἡ ὁποία καθιερώθηκε ἀπὸ τὸν Ἐπίσκοπο Ἰννοκέντιο (Μπορίσωφ).
Ὁ Ὅσιος Ὀνούφριος τῆς Κατρόμα
Ὁ Ὅσιος Ὀνούφριος ἔζησε στὴ Ρωσία κατὰ τὸν 16ο αἰώνα μ.Χ. καὶ ἀσκήτεψε σὲ ἱερὴ μονὴ πλησίον τῆς λίμνης Κατρόμα στὴν περιοχὴ τοῦ Κάντνικωφ τῆς Ρωσίας. Ἐκοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.Ὁ Ὅσιος Ὀνούφριος ὁ Θαυματουργός ἐν Πσκὼφ Ρωσίας ἀσκήσας
Ὁ Ὅσιος Ὀνούφριος, ὁ Θαυματουργός, ἔζησε στὴ Ρωσία τὸν 15ο, ἢ κατ’ ἄλλους, τὸν 16ο αἰώνα μ.Χ. Ἀσκήτεψε θεοφιλῶς στὴν ἱερὰ μονὴ τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου στὸ Μαλύε, κοντὰ στὴν περιοχὴ τοῦ Λαμπόρσκ τοῦ Πσκώφ, καὶ ἐκοιμήθηκε μὲ εἰρήνη, τὸ 1492 ἢ τὸ 1592.
Ὁ Ἅγιος Ὀνούφριος ὁ διὰ Χριστὸν Σαλός
Περὶ τοῦ Ἁγίου Ὀνουφρίου, τοῦ διὰ Χριστὸν σαλοῦ, δὲν ἔχουμε ἐπαρκεῖς ἁγιολογικὲς πληροφορίες. Γνωρίζουμε μόνο ὅτι ἔζησε θεοφιλὴ βίο στὴν περιοχὴ Ρομανὼφ – Μπορισογκλέμπσκ τοῦ Γιαροσλάβλ προσευχόμενος ἀδιάλειπτα στὸ ναὸ τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Ρομανώφ. Ἐκοιμήθηκε μὲ εἰρήνη καὶ τὸ ὄνομά του ἀναφέρεται στὶς ἁγιολογικὲς δέλτους τοῦ Golubinskij.
Ὁ Ὅσιος Σεραπίων ὁ Θαυματουργός ἐν Ἰζμπόρσκ τῆς Ρωσίας ἀσκήσας
Ὁ Ὅσιος Σεραπίων ἔζησε τὸν 16ο αἰώνα μ.Χ. στὴ Ρωσία. Ἔζησε βίο θεοφιλὴ καὶ ἐνάρετο καὶ διετέλεσε ἡγούμενος τῆς ἱερᾶς μονῆς τῆς Παναγίας τοῦ Λάμεχ στὴν περιοχὴ Ἰζμπόρσκ. Ἐκοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.
Ὁ Ὅσιος Ὀνούφριος ἐκ Πρεβέζης
Ὁ Ὅσιος Ὀνούφριος ἔζησε τὸν 18ο αἰώνα μ.Χ. Ἀσκήτεψε στὴν ἱερὰ μονὴ τοῦ Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου, ἡ ὁποία εὑρίσκεται στὴ νῆσο Κορωνησία τοῦ Ἀμβρακικοῦ κόλπου, καὶ ἱδρύθηκε, κατὰ τὸν Μητροπολίτη Ἄρτης Σεραφείμ στὸ Βυζάντιο, τὸν 17ο αἰώνα.
Ὁ Ἅγιος Βενέδικτος ὁ Ἱερομάρτυρας ὁ ἐκ Σερρῶν καὶ ἐν Θεσσαλονίκης ἀθλήσας
Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Βενέδικτος ἐγεννήθηκε λίγο πρὶν τὴν Ἐπανάσταση τοῦ 1821 στὸ χωριὸ Ἔζιοβα ἢ Ἔζουβα, τὸ σημερινὸ χωριὸ Δάφνη τῆς ἐπαρχίας Βισαλτίας τῶν Σερρῶν ἢ στὸ χωριὸ Ἀμουρμέη, σημερινὸ Καστανοχώρι. Ἡ σύγχυση γιὰ τὴν ἀκριβὴ γενέτειρα τοῦ Ἁγίου εἶναι δικαιολογημένη, διότι στὴν περιοχὴ ἀνάμεσα στὰ δύο αὐτὰ χωριὰ ὑπῆρχε μετόχι τῆς μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους.
Σὲ ἐφηβικὴ ἡλικία ὁ Ἅγιος ἐπῆγε μαζὶ μὲ τὸν πατέρα του στὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ συγκεκριμένα, ὅπως ἦταν φυσικό, στὴν ἱερὰ μονὴ Κωνσταμονίτου. Ἐκεῖ ὁ πατέρας τοῦ Ἁγίου ἔγινε δόκιμος καὶ στὴ συνέχεια ἐκάρη μοναχός, ἐνῶ ὁ νεαρὸς ἀκόμη Βενέδικτος ἀπεστάλη στὸν Πολύγυρο, γιὰ νὰ διδαχθεῖ γράμματα. Ἀφοῦ ὁλοκλήρωσε τὶς σπουδές του καὶ εἶχε φθάσει σὲ κατάλληλη ἡλικία, ἐπέστρεψε στὸ μοναστήρι, γιὰ νὰ καρεῖ μοναχός. Ἡ κουρά του ἔγινε κατὰ τὴν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Στὴ μονὴ ὁ Ἅγιος διακόνησε ἐπὶ σειρὰ ἐτῶν σὲ ὅλα τὰ διακονήματα καὶ ὅταν ἔφθασε σὲ μεγάλη ἡλικία ἐχειροτονήθηκε πρεσβύτερος.
Ὁ Ἅγιος Βενέδικτος, μαζὶ μὲ ἄλλους πατέρες ἀπεστάλη, γιὰ τὶς ἀνάγκες τῆς μονῆς, στὸ μετόχι τῆς μονῆς ποὺ εὑρισκόταν ἔξω ἀπὸ τὴν Καλαμαριὰ τῆς Θεσσαλονίκης. Ἡ ἐπανάσταση τοῦ 1821, ποὺ εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα ἀνάλογες ἐπαναστατικὲς δραστηριότητες νὰ λάβουν χώρα καὶ στὴν περιοχὴ τῆς Μακεδονίας μὲ φοβερὰ ἀντίποινα ἀπὸ τὶς Τουρκικὲς ἀρχές, ἀνάγκασε τοὺς μοναχοὺς νὰ ἐγκαταλείψουν τὸ μετόχι. Ὁ Ἅγιος Βενέδικτος συνελήφθη ἀπὸ τοὺς Τούρκους τοῦ Ρουμποὺτ πασᾶ καὶ ὁδηγήθηκε σιδεροδέσμιος μεζὶ μὲ ἀρκετοὺς μοναχοὺς ἀπὸ τὰ μετόχια τῆς γύρω περιοχῆς στὴν Θεσσαλονίκη. Στὶς 12 Ἰουνίου 1821, ἔπειτα ἀπὸ φρικτὰ βασανιστήρια ἀποκεφαλίσθηκε μαζὶ μὲ πολλοὺς μοναχοὺς καὶ προεστοὺς τῶν γύρω χωριῶν τῆς Θεσσαλονίκης.Τὴ νύχτα, μετὰ τὸ μαρτύριο, σύμφωνα μὲ τὴ διήγηση τοῦ Βίου, ἐπάνω ἀπὸ τὰ ἄταφα λείψανα τῶν Μαρτύρων ἐφαινόταν ἕνας φωτεινὸς σταυρός. Οἱ στρατιῶτες ποὺ τὰ ἐφύλαγαν, μόλις ἀντίκρισαν αὐτὸ τὸ θαῦμα ξαφνιάστηκαν καὶ τὸ ὁμολόγησαν στοὺς Χριστιανούς. Μὲ ἀφορμὴ τὸ θαῦμα ἐδόθηκε ἀπὸ τὶς ἀρχὲς ἡ ἄδεια νὰ ἐνταφιασθοῦν τὰ ἱερὰ λείψανα τῶν Μαρτύρων.
Ὁ Ἅγιος Παῦλος ὁ Ὁσιομάρτυρας ὁ ἐξ Ἰωαννίνων καὶ ἐν Θεσσαλονίκη ἀθλήσας
Ὁ Ἅγιος Ὁσιομάρτυς Παῦλος ἐγεννήθηκε στὰ Ἰωάννινα περὶ τὰ τέλη τοῦ 18ου αἰῶνος. Τὸ κοσμικό του ὄνομα ἦταν Πέτρος. Σὲ μικρὴ ἡλικία ἔμεινε ὀρφανὸς ἀπὸ πατέρα. Ἐσπούδασε στὴ Μπαλαναία Σχολὴ τῶν Ἰωαννίνων καὶ εἶχε ὡς διδάσκαλο τὸν Ἀναστάσιο Μπαλάνο ἢ Καμικάρη. Ἦταν φιλακόλουθος καὶ συμμετεῖχε στὴν ἐκκλησιαστικὴ ζωὴ καὶ τὶς ἱερὲς Ἀκολουθίες στὸ ναὸ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τῆς Μπουνίλας ἢ τῆς Παναγίας τῆς Περιβλέπτου.
Ὁ Πέτρος, μέσῳ τῆς κυρᾶς Βασιλικῆς, εὐνοουμένης τοῦ Ἀλῆ Πασᾶ, συνδέθηκε μὲ τοὺς πατέρες τῆς μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους, τὸν ἡγούμενο Χρύσανθο καὶ τὸν ἱερομάρτυρα Βενέδικτο, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ἔλθει στὰ Ἰωάννινα γιὰ ὑποθέσεις τῆς μονῆς τους. Ἔτσι, ὁ Ἅγιος ἦλθε στὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ ἐκάρη μοναχὸς στὸ μονὴ Κωνσταμονίτου λαβὼν τὸ ὄνομα Παῦλος.Ὁ Ἅγιος συνελήφθη ἀπὸ τοὺς Τούρκους κατὰ τὴν Ἐπανάσταση τοῦ 1821, ὅταν ὁ Ἀλέξανδρος Ὑψηλάντης προέτρεψε τὸν ἀρχηγὸ τῆς Μακεδονίας Ἐμμανουὴλ Παπᾶ νὰ ἀρχίσει τὴν Ἐπανάσταση ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὄρος, καὶ μεταφέρθηκε στὴ Θεσσαλονίκη. Παρέδωσε τὴν ἁγία του ψυχὴ στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ μετὰ ἀπὸ φρικτὰ βασανιστήρια.
Ὁ Ἅγιος Συνέσιος ὁ Ὁσιομάρτυρας ἐκ Θεσσαλονίκης
Ὁ Ἅγιος Ὁσιομάρτυς Συνέσιος συναριθμεῖται καὶ αὐτὸς μαζὶ μὲ τοὺς μοναχοὺς Βενέδικτο, Τιμόθεο καὶ Παῦλο τῆς ἱερᾶς μονῆς Κωνσταμονίτου, μεταξὺ τῶν μοναχῶν καὶ τῶν ἁπλῶν Χριστιανῶν ποὺ συνελήφθησαν ἀπὸ τὸν Ρουμποὺτ πασᾶ στὰ περίχωρα τῆς Θεσσαλονίκης καὶ στὸ Ἅγιον Ὄρος, ἀμέσως μετὰ τὴν ἔναρξη τῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821, ὁδηγήθηκαν στὴν πόλη, ἐβασανίσθηκαν ἀνηλεῶς καὶ θανατώθηκαν μὲ μαρτυρικὸ τρόπο. Ἐκτενεῖς πληροφορίες γιὰ τὸ βίο καὶ τὸ μαρτύριο τοῦ Ὁσιομάρτυρος μᾶς παραθέτει ὁ μοναχὸς Δοσίθεος Κωνσταμονίτης στὸ ἔργο του Νέον Ὑπόμνημα τῶν νεοφανῶν Ἱερομαρτύρων καὶ Ὁσιομαρτύρων, τὸ ὁποῖο συνέγραψε πιθανὸν μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1830 – 1844, ὀλίγα χρόνια μετὰ τὰ συμβάντα.Ὁ Ὁσιομάρτυρας Συνέσιος καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀνατολὴ καὶ ἰδιαίτερη πατρίδα του ἦταν τὸ χωριὸ Τρίγλια τῆς ἐπαρχίας Προύσης τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Ὅταν ἔφθασε σὲ ἡλικία γάμου ἐγκατέλειψε τοὺς οἰκείους του καὶ γεμάτος ζῆλο γιὰ τὴ μοναχικὴ ζωὴ ἐπῆγε στὸ Ἅγιον Ὄρος. Στὴν ἀρχὴ μετέβη στὴ μονὴ Ἰβήρων, ὅπου ἐμόναζαν ὁ ἀδελφός του Θεόφιλος καὶ ὁ θεῖος του Γεράσιμος. Μὲ τὶς ἰδικές τους συστάσεις κατέληξε στὴ μονὴ Κωνσταμονίτου. Ἐκεῖ εὑρῆκε κάποιο μοναχὸ Ναθαναήλ, υἱὸ τοῦ οἰκονόμου παπᾶ Δημητρίου ἀπὸ τὴν ἰδιαίτερη πατρίδα του. Αὐτὸς τὸν παρακίνησε καὶ παρέμεινε ὠς δόκιμος καὶ στὴ συνέχεια ἐκάρη μοναχός. Μετὰ τὴν Ἐπανάσταση τοῦ 1821 καὶ τὶς ἐπιδρομὲς τῶν Τούρκων στὶς μονὲς τοῦ Ἁγίου Ὄρους, καὶ πιο συγκεκριμένα ὅταν γιὰ δεύτερη φορὰ μοναχοί, καὶ μεταξὺ αὐτῶν καὶ ὁ Συνέσιος, μὲ ἐπικεφαλῆς τὸν ἐπίτροπο τοῦ Ἁγίου Ὄρους Σπανδωνῆ, ὁδηγήθηκαν στὴ Θεσσαλονίκη, ἐφυλακίσθηκαν καὶ μὲ διαταγὴ τοῦ Ρουμποὺτ πασᾶ τοὺς ἐβασάνισαν σκληρὰ μὲ τὸ αἰτιολογικὸ ὅτι δὲν ἀπεκάλυψαν τοὺς κρυμμένους θησαυροὺς τῶν μοναστηριῶν. Ἐπὶ δυόμιση χρόνια οἱ μοναχοί, καὶ μαζὶ μ’ αὐτοὺς καὶ ὁ Συνέσιος, φυλακισμένοι ὑφίσταντο τὰ σκληρὰ βασανιστήρια, μαρτυρώντας τελικὰ γιὰ τὴν πίστη τους.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας Πίστεως.Θεῖον βλάστημα, Τριγλίας πέλων, χαίρων ἤσκησας, ἐν Ὄρει Ἄθῳ, Ὁσιομάρτυς Κυρίου Συνέσιε· καὶ μαρτυρίου ἀνύσας τὸ στάδιον, μαρτυρικῆς ἠξιώθης λαμπρότητος· ὅθεν πρέσβευε, δοθῆναι τοῖς σὲ γεραίρουσι, πταισμάτων ἱλασμὸν καὶ μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τοὺς ἀσφαλεῖς.Ὡς νουνεχὴς καὶ μοναστὴς θεόληπτος, μαρτυρικῆς εὐκλείας κατηξίωσαι, καταπαλαίσας τὸν ἀλάστορα,, τῇ ἀνενδότῳ καρτερίᾳ σου· διὸ διπλοῖς στεφάνοις κατηγλάϊσαι, παρὰ Χριστοῦ Ὁσιομάρτυς ἔνδοξε· διό σε Συνέσιε γεραίρομεν.
Μεγαλυνάριον.Χαίροις τῆς Τριγλίας θεῖος βλαστός, καὶ τῶν ἐν τῷ Ἄθῳ, Μοναζόντων συγκοινωνός· χαίροις ὁ ἀθλήσας, ὐπὲρ Χριστοῦ νομίμως, Συνέσιε παμμάκαρ, Ἀγγέλων σύσκηνε.
Ὁ Ἅγιος Τιμόθεος ὁ Ὁσιομάρτυρας ὁ ἐκ Βεροίας καὶ ἐν Θεσσαλονίκη ἀθλήσας
Ὁ Ἅγιος Ὁσιομάρτυς Τιμόθεος συναριθμεῖται καὶ αὐτὸς μαζὶ μὲ τοὺς μοναχοὺς Βενέδικτο, Συνέσιο καὶ Παῦλο τῆς ἱερᾶς μονῆς Κωνσταμονίτου ποὺ ἐμαρτύρησαν († 12 Ἰουνίου). Ἐκτενεῖς πληροφορίες γιὰ τὸ βίο καὶ τὸ μαρτύριο τοῦ Ὁσιομάρτυρος Τιμοθέου μᾶς παραθέτει καὶ πάλι ὁ μοναχὸς Δοσίθεος Κωνσταμονίτης στὸ μνημονευθὲν ἔργο του Νέον Ὑπόμνημα τῶν νεοφανῶν Ἱερομαρτύρων καὶ Ὁσιομαρτύρων.
Ὁ Ὁσιομάρτυς Τιμόθεος καταγόταν ἀπὸ τὰ χωριὰ τῆς Βεροίας καὶ συγκεκριμένα τὴν περιοχὴ ποὺ ὑπαγόταν ἐκκλησιαστικὰ στὴ δικαιοδοσία τοῦ Μητροπολίτου Βεροίας, ὅπως παραθέτει χαρακτηριστικὰ ὁ βιογράφος Δοσίθεος Κωνσταμονίτης. Οἱ πληροφορίες ποὺ διαθέτουμε εἶναι ἐξαιρετικὰ λιγοστές. Γνωρίζουμε ὡστόσο ὅτι, ὅταν ὁ Τιμόθεος ἦταν νέος, ἐνυμφεύθηκε. Μετὰ τὸ θάνατο ὅμως τῆς συζύγου του, ἦλθε στὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ τὰ κελλιὰ τῶν Καρυῶν, ἐπέλεξε τὴ μονὴ Κωνσταμονίτου, ὅπου ὅμως ὁ κοινοβιακὸς βίος τῆς ἀδελφότητος ἦταν σκληρός. Ἐκεῖ τελικὰ ἐκάρη μοναχὸς καὶ ἔζησε στὴν ἡσυχία γιὰ ἀρκετὸ χρονικὸ διάστημα.Ὅταν ὁ Τιμόθεος συνελήφθη μαζὶ μὲ τοὺς ἄλλους πατέρες τῆς Μονῆς καὶ ὁδηγήθηκε μὲ τὴ βία στὴ Θεσσαλονίκη, ὅπου ἐφυλακίσθηκε, ἦταν ὁ μεγαλύτερος σὲ ἡλικία (πάνω ἀπὸ ἑξήντα ἐτῶν), ἐβασανίσθηκε καὶ ἐμαρτύρησε ἐπὶ Ρουμποὺτ πασᾶ, πιθανῶς τὸ 1822. Ἔτσι ἀξιώθηκε τοῦ στεφάνου τοῦ μαρτυρίου.
- Ὀνούφριος
- Ζήνωνας
.jpg)
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου