Βατοπαιδινοὶ μοναχοὶ στὸ παρεκκλήσι τοῦ Ἁγίου Δημητρίου κατὰ τὴν διάρκεια τῆς Θείας Λειτουργίας. Φωτογραφία τραβηγμένη μὲ κινητὸ τηλέφωνο.
Τὸ κατεστημένο στὴν χώρα μας, ἔχει πλέον πείσει, μετὰ ἀπὸ μία μανιώδη ἐκστρατεία, τοὺς ὑπηκόους του πὼς οἱ μοναχοί της Ἱερᾶς Μεγίστης Μονῆς Βατοπαιδίου εἶναι κάτι ἀχόρταγα λαμόγια ποὺ καλοπερνοῦν σὲ βάρος τῶν ἄλλων, ζώντας μέσα στὴν χλιδὴ καὶ τὶς ἀνέσεις.
Ὅποιος, ὅμως, θελήσει καὶ ἐπισκεφθεῖ τὴν Μονή, θὰ δεῖ ἰδίοις ὄμμασι πῶς πραγματικὰ ζοῦν ὁ γέροντας Ἐφραὶμ καὶ οἱ σὺν αὐτῶ μοναχοί, θὰ καταλάβει ἂν οἱ οἰκονομικὲς δραστηριότητες τῆς Μονῆς γίνονται γιὰ σκοποὺς ἰδιοτελεῖς καὶ ἐγωιστικοὺς ἢ ὄχι καθὼς καὶ πόσο μᾶς δουλεύουν ὅλοι αὐτοὶ ποὺ λένε γιὰ «ἐγκαταστάσεις ξενοδοχείου 5 ἀστέρων», γιὰ «σουίτες», γιὰ «τζακούζια» καὶ γιὰ «συμφέροντα».
Κὰτ΄ ἀρχάς, στὴν Μονὴ Βατοπαιδίου δὲν ὑπάρχει ούτε τζακούζι ούτε πισίνα ούτε σάουνα.
Ἡ ζωὴ στὸ Μοναστήρι ἀκολουθεῖ ἕνα πολὺ αὐστηρὸ καὶ ἀνελαστικὸ πρόγραμμα. Ἂς δοῦμε τί εἶχε πεῖ ὁ ἴδιος ὀ γέροντας Ἐφραίμ σε μία συνέντευξη τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 2005 σχετικὰ μὲ τὸ καθημερινὸ πρόγραμμα τοῦ...ἴδιου καὶ τῶν ἄλλων μοναχῶν:
- Μπορεῖτε νὰ μᾶς πεῖτε, γέροντα, τὸ τυπικὸ εἰκοσιτετράωρο ἑνὸς μοναχοῦ;
- Εἶναι πολὺ εὔκολο (νὰ σᾶς τὸ πῶ), τὸ τυπικό, ἐμεῖς σηκωνόμεθα τὶς καθημερινὲς μέρες, δηλαδή, πρέπει νὰ σᾶς πῶ ὅτι ἔχουμε βυζαντινὸ ὡράριο, καὶ ἡ βάση τοῦ βυζαντινοῦ ὡρολογίου εἶναι, ἡ δύση τοῦ ἡλίου εἶναι 12 ἡ ὥρα, δωδεκάτη ὥρα τῆς ἡμέρας, κλείνει ἡ ἡμέρα. Καί, ἀκριβῶς ἡ ὥρα 4 μὲ τὸ δικό σας ὡράριο, τὸ κοσμικό, σηκωνόμεθα – δηλαδὴ ὄχι σηκωνόμεθα, ἀρχίζουμε τὴν ἀκολουθία τοῦ μεσονυκτικοῦ, καὶ μετὰ τοῦ Ὄρθρου καὶ τῆς Θείας Λειτουργίας.
- Τέσσερις τὸ πρωί…
- Τέσσερις, καὶ αὐτὸ συνεχίζεται μέχρι τὶς 8, 8.30 τὸ πρωί, διότι γίνεται κάθε μέρα Θεία Λειτουργία. Καὶ μάλιστα, στὸ Ἅγιον Ὅρος συνηθίζεται νὰ γίνεται στὸ καθολικὸ – τὸ καθολικὸν εἶναι ἡ μεγάλη ἐκκλησία τῆς μονῆς – γίνεται τὸ μεσονυκτικὸ καὶ ὁ ὄρθρος καὶ ἡ πρώτη ὥρα, καὶ μετὰ τὶς καθημερινὲς γίνεται Θεία Λειτουργία στὰ παρεκκλήσια, καὶ μποροῦμε νὰ ἔχουμε στὸ μοναστήρι μας στὸ δικό μας ἔχουμε 9 Λειτουργίες τὴν ἴδια στιγμή, 10 Λειτουργίες, οἱ ὁποῖες προσφέρονται ὑπὲρ τῆς οἰκουμένης. Μετὰ ἀπὸ τὴν Θεία Λειτουργία γίνεται ἡ τράπεζα τῆς μονῆς – σημειωτέον ὅτι Δευτέρα, Τετάρτη καὶ Παρασκευὴ εἶναι ἀλάδωτα, καὶ μάλιστα τὸ πρωὶ ὑπάρχει καὶ ξηροφαγία, καὶ τὸ βράδυ εἶναι μαγειρεμένο φαγητό, εἶναι ἀλάδωτο.
Τὶς ἄλλες μέρες εἶναι, ἂς ποῦμε, κανονική, ἐκτὸς ἀπὸ τὶς νηστεῖες τῶν Χριστουγέννων ποὺ εἶναι 40 μέρες, τοῦ Πάσχα 50 μέρες, Δεκαπενταύγουστου 15 μέρες, τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων ἄλλες μέρες. Καί, ἀκριβῶς μετὰ τὴν τράπεζα, μετὰ ἀρχίζουν τὰ διακονήματα, ἀρχίζουν δηλαδὴ τὰ διακονήματα ἡ ὥρα 9 περίπου μὲ τὴν κοσμικὴ ὥρα, καὶ ἡ ὥρα 1 σταματοῦν. Μετὰ πηγαίνουμε στὰ κελλιά μας καὶ ἡσυχάζουμε μέχρι τὶς 4. Ἡ ὥρα 4 χτυπάει καὶ ἐκεῖ γίνεται ἡ ἐνάτη ὥρα καὶ ὁ ἑσπερινός.
Μετὰ γίνεται ἡ δεύτερη τράπεζα, ποὺ εἶναι, νὰ ποῦμε, τὸ φαγητὸν εἶναι ἀνέλαιον, μαγειρεμένο ἀλλὰ χωρὶς λάδι, τὶς 3 μέρες τῆς ἑβδομάδας, ἢ [μὲ λάδι] τὶς ἄλλες τὶς ἀρτύσιμες. Καὶ μετὰ ἀπὸ τὴν τράπεζα γίνεται ἀμέσως τὸ ἀπόδειπνο. Μετὰ τὸ ἀπόδειπνο εἶναι, ἔτσι, λίγη ὥρα νὰ κάνουν μερικὲς ἀναγκαῖες δουλειὲς οἱ πατέρες στὰ διάφορα διακονήματα, καὶ μετὰ γίνεται ἡσυχία, ἀποσυρόμεθα, καὶ μέχρι τὰ μεσάνυχτα προσευχόμεθα, μελετοῦμε, καὶ κάνουμε μετάνοιες, κάνουμε τὸν λεγόμενο κανόνα τοῦ μοναχοῦ.
-Ἐκτὸς ἀπὸ τὶς ἀγρυπνίες…
-Καὶ ὅταν ἔχει ἀγρυπνίες, εἴμαστε ἀπὸ τὴν δύση τοῦ ἡλίου, μέχρι, ἀρκετὲς ὧρες, δηλαδὴ ὑπάρχει μία ἀγρυπνία ποὺ θά… ἐξαρτᾶται, ἄλλη ἀγρυπνία πάει 8 ὧρες, ἄλλη πάει 12 ὧρες, τῆς Ἁγίας Ζώνης εἶναι 17 ὧρες ἡ ἀγρυπνία.
(ἀπὸ τὸ CD «Περὶ πνευματικῆς ζωῆς καὶ πνευματικοῦ ἀνθρώπου» τῆς Σειρᾶς «Ὁμιλίαι Ἀρχιμανδρίτου Ἐφραὶμ Βατοπαιδινοῦ»)
Ὡστόσο, δὲν δίνει καὶ πολλὲς λεπτομέρεις ὁ γέροντας. Ἂς ποῦμε λοιπὸν καὶ μεῖς κάποια πράγματα.
Οἱ μοναχοὶ ξυπνοῦν κάθε μέρα (δηλαδὴ ἀπὸ Δευτέρα μέχρι καὶ Σάββατο) γύρω στὶς 3.30 τὸ πρωί, καθὼς στὶς 4.00 ἀκριβῶς ἀρχίζει ἡ ἀκολουθία. Πρῶτα γίνεται τὸ Μεσονυκτικό, ἔπειτα ὁ Ὄρθρος, ἔπειτα ἡ Πρώτη Ὥρα, ἔπειτα ἡ Τρίτη Ὥρα, ἔπειτα ἡ Ἕκτη Ὥρα καί, τέλος, ἡ Θεία Λειτουργία.
(Τὶς Κυριακὲς ἔχουν ἀγρυπνία ποὺ ξεκινάει ὅταν βραδιάσει μέχρι μετὰ τὰ μεσάνυχτα καὶ συνεχίζει ἀπὸ τὶς 6 τὸ πρωὶ μέχρι τὶς 8.30 περίπου. Ἀγρυπνία – συνήθως μεγαλύτερη – κάνουν καὶ τὶς γιορτές.) Ὁ ἑσπερινὸς (ποὺ γίνεται μαζὶ μὲ τὴν Ἐνάτη Ὥρα ἀλλὰ καὶ τοῦ Θεοτοκαρίου) διαρκεῖ περίπου 1,5 ὥρα, ἐνῶ τὸ ἀπόδειπνο ἄλλη μισῆ ὥρα.
Τὴν νύχτα οἱ μοναχοὶ κοιμοῦνται ἀφοῦ πάει μεσάνυχτα καὶ ξυπνᾶνε στὶς 3.30 π.μ. Ὅσο γιὰ τὴν μεσημεριανὴ ἀνάπαυση τῶν μοναχῶν, αὐτὴ διαρκεῖ μέχρι 2 ὧρες, τὸ πολύ.
Συνολικὰ δηλαδὴ κοιμοῦνται μέχρι πεντέμισυ ὧρες τὸ εἰκοσιτετράωρο, καὶ αὐτὸ σὲ δόσεις. Ποτὲ δηλαδὴ δὲν χορταίνουν ὕπνο. Ὁ ὕπνος εἶναι μόνο γιὰ νὰ παίρνουν δυνάμεις γιὰ τὴν ἀσκητική τους ζωή.
Τὸ πρόγραμμα τῆς Μονῆς Βατοπαιδῖου ομολογουμενως ειναι ἀπὸ τὰ πλέον αὐστηρὰ καὶ ἀσκητικὰ σὲ ὅλο τὸ Ἅγιο Ὅρος. Εἶναι ζήτημα ἂν στὸ Βατοπαίδι οἱ μοναχοὶ συμπληρώνουν 6 ὧρες ὕπνο.
Ἂς ποῦμε καὶ δύο λόγια γιὰ τὴν τράπεζα.
Μόνο δύο φορὲς τὴν ἡμέρα τρῶνε οἱ μοναχοί της Μονῆς Βατοπαιδίου. Τρῶνε λίγο, ποτὲ μέχρι χορτασμοῦ. Καὶ μάλιστα, δὲν τρῶνε ποτὲ κρέας, οὔτε καν τὸ Πάσχα. Ὁ γέροντας Ἐφραὶμ τρώει ἀκόμη λιγότερο. (Τὴν Σαρακοστή, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ Σαββατοκύριακα, τρῶνε μόνο μία φορὰ τὴν ἡμέρα, τὸ βράδυ.)
Καὶ θὰ τονίσω ὅτι στὴν διατροφὴ αὐτῶν τῶν μοναχῶν δὲν ἔχει θέση οὔτε τὸ χαβιάρι, οὔτε ὁ καπνιστὸς σολωμός, οὔτε οἱ γαρίδες ἢ οἱ καραβίδες ἢ οἱ ἀστακοὶ (παρότι, γιὰ μερικοὺς ἄλλους, εἶναι «νηστίσιμοι»). Γενικῶς στὴν Μονὴ δὲν ὑπάρχει κανένα φαγώσιμο ἀκριβὸ ἢ ἐξεζητημένο ἢ «γκουρμέ». Μόνο ἁπλὰ καὶ ταπεινὰ πραγματάκια.
Τὸ περισσότερο φαγητὸ τὸ τρῶνε οἱ ἐπισκέπτες καὶ οἱ ἐργαζόμενοι στὴν Μονή. Τελικά, ἀπὸ ὅλο τὸ φαγητὸ ποὺ ὑπάρχει, λίγο εἶναι γιὰ τοὺς μοναχούς.
Ἀλλὰ καὶ τὸ λίγο καὶ λιτὸ φαγητὸ ποὺ τρῶνε, δὲν τὸ τρῶνε ἐγωιστικὰ οἱ μοναχοί. Τρῶνε μόνο ὅσο χρειάζονται, μόνο ὅσο εἶναι τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Τρῶνε ὄχι γιὰ τὸν ἑαυτό τους, ἀλλὰ γιὰ νὰ ὑπηρετοῦν τὸν Θεὸ καὶ νὰ διακονοῦν τὸν πλησίον καὶ τὸν κόσμο. Στὴν περίπτωση τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου ἐφαρμόζεται θαυμάσια αὐτὸ ποὺ μᾶς προτρέπει ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «Εἴτε οὒν ἐσθίετε εἴτε πίνετε εἴτε τί ποιεῖτε, πάντα εἰς δόξαν Θεοῦ ποιεῖτε» (Ἃ΄ Πρὸς Κορινθίους ἰ΄ 31).
Ἀκόμη, ἂς σημειωθεῖ ὁ γέροντας δὲν λείπει σχεδὸν ποτὲ ἀπὸ τὸ μοναστήρι.
Βγαίνει μόνο ὅταν εἶναι μεγάλη ἀνάγκη νὰ βγεῖ γιὰ κάποια ὑπόθεση τῆς μονῆς ἢ κάποια πνευματική του ὑποχρέωση, κι αὐτὸ μία φορὰ στοὺς 2 μῆνες, γιὰ 3-4 μέρες περίπου, ποὺ εἶναι ὅλο κόπος καὶ τρέξιμο, καὶ καθόλου μὰ καθόλου ἄνεση. Κάθε μέρα στὸ Βατοπαίδι εἶναι, ἐκεῖ ζεῖ, μπορεῖ ὁ καθένας ποὺ πάει νὰ τὸν δεῖ καὶ νὰ τὸν παρακολουθήσει, ποὺ ζεῖ τὴν ἀσκητικὴ καθημερινὴ ζωὴ τοῦ μοναστηριοῦ.
Ὄχι, ὁ Ἐφραὶμ καὶ ὁ Ἀρσένιος καὶ οἱ ἄλλοι μοναχοί της Μονῆς Βατοπαιδίου δὲν ζοῦν ὅπως ζοῦν οἱ κατήγοροί τους. Καί, σὲ ἀντίθεση μὲ ὅλους τους λυσσασμένους ἐχθροὺς καὶ διῶκτες τους, τὴν περιουσία τοῦ ἁγίου αὐτοῦ καθιδρύματος δὲν τὴν διαχειρίζονται γιὰ τὴν πάρτη τους (καὶ αὐτὸ εἶναι ὁλοφάνερο!), ἀλλά για χαρή του κόσμου καὶ τῶν ἐχόντων ἀνάγκη. Ἕνα οἰκονομικά, κοινωνικὰ καὶ πολιτικὰ ἰσχυρὸ Νομικὸ Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου ποὺ λέγεται Μονὴ Βατοπαιδίου εἶναι μεγάλη ὠφέλεια ὄχι γιὰ τοὺς μοναχούς, ποὺ δὲν τοὺς ἐνδιαφέρουν τέτοια πράγματα, ἀλλὰ γιὰ τὴν Ἑλλάδα καὶ γιὰ ὅλους ἐμᾶς.
Ποιὸ «ἁρπακτικὸ» θὰ ἤθελε ὅλη του τὴν ζωή, 7 μέρες τὴν ἑβδομάδα, 365 (ἢ 366, ἂν εἶναι δίσεκτο τὸ ἔτος) μέρες τὸν χρόνο, νὰ κοιμᾶται καὶ νὰ τρώει ὅπως οἱ μοναχοί της Μονῆς Βατοπαιδίου; Ποιὸ «λαμόγιο» θὰ ἄντεχε νὰ εἶναι κάθε μέρα ἐπὶ 7 ὧρες στὴν ἐκκλησία (ἢ καὶ πολὺ περισσότερο, ἂν εἶναι καμμιὰ μεγάλη ἀγρυπνία), νὰ ἐργάζεται ὅλη μέρα στὸ διακόνημα ὅπου εἶναι ταγμένος, καὶ νὰ προσεύχεται μέχρι τὰ μεσάνυχτα στὸ κελλί του, γιὰ αὐτοὺς ποὺ τοὺς μισοῦν καὶ τοὺς πολεμοῦν (ὅπως λέει ὁ γέροντας: «ὅλη νύχτα τὰ χέρια – πάνω, τὰ δάκρυα – κάτω»);
Ὁ Ἐφραὶμ καὶ οἱ μοναχοί του εἶναι ἀληθινοὶ ἀσκητές, εἶναι ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ. Γὶ΄ αὐτὸ ἐνοχλοῦν…
φοιτητὴς Νομικῆς
πηγή vatopaidi.wordpress.com
Αναδημοσίευση από orthodoxia-ellhnismos.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου