Ἱερομόν. Σάββας
Πορεία προς την κάθαρση, τον φωτισμό, την θέωση
-Τί σημαίνει «Ναός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος»;
-Να το πούμε και τώρα. Σημαίνει ότι το Άγιο Πνεύμα είναι μέσα στην καρδιά του ανθρώπου και προσεύχεται στον Θεό, κοινωνεί με τον Θεό. Είναι η αποκατάσταση του Αδάμ, θα λέγαμε. Γιατί αυτό ήταν ο Αδάμ πριν απ’ την πτώση. Είχε το Άγιο Πνεύμα και κοινωνούσε συνεχώς με τον Θεό. Αυτό ξαναγίνεται τώρα μέσα στην Εκκλησία. Με την κάθαρση, όταν κανείς αδειάσει από όλους αυτούς τους λογισμούς, όπως είπαμε, τότε έρχεται το Άγιο Πνεύμα. Κατοικεί μέσα του. Είναι αυτό που είπε ο Χριστός μας, ότι «θα ‘ρθω Εγώ μαζί με τον Πατέρα και θα κάνουμε μονή, θα κάνουμε κατοικητήριο μέσα σας». Και τότε ο άνθρωπος είναι «ναός του Αγίου Πνεύματος». Τότε γίνεται ναός. Όταν κάνει αυτήν τη διαδικασία: καθαριστεί, αδειάσει απ’ όλους τους λογισμούς την καρδιά του - και τους καλούς και τους κακούς, ξαναλέω - οπότε δίνεται η δυνατότητα στο Άγιο Πνεύμα, το οποίο θέλει, ποθεί να ενωθεί μαζί μας, να έρθει μέσα μας και να κάνει εκείνο την προσευχή. Γι’ αυτό, στην κυριολεξία, αυτό που λέμε προσευχή, «νοερά προσευχή» δεν είναι αυτό που κάνουμε εμείς, αλλά αυτό που κάνει το Άγιο Πνεύμα όταν έρθει μέσα μας.
Μέχρι τότε, αυτό που κάνουμε εμείς είναι δική μας προσπάθεια. Ξεκινάει από το στόμα, «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον με», μετά το παίρνει η διάνοια και μετά το κατεβάζει στην καρδιά. Σιγά-σιγά, όταν χρονίσει εκεί μέσα στην καρδιά αυτή η μονολόγιστη ευχή, το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον με», που το κάνουμε εμείς, ξαναλέω, διώχνει όλους τους λογισμούς. Αυτός είναι ο τρόπος.
Μέχρι τότε, αυτό που κάνουμε εμείς είναι δική μας προσπάθεια. Ξεκινάει από το στόμα, «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον με», μετά το παίρνει η διάνοια και μετά το κατεβάζει στην καρδιά. Σιγά-σιγά, όταν χρονίσει εκεί μέσα στην καρδιά αυτή η μονολόγιστη ευχή, το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον με», που το κάνουμε εμείς, ξαναλέω, διώχνει όλους τους λογισμούς. Αυτός είναι ο τρόπος.
Έτσι, θα μου πείτε: «Ωραία Πάτερ! Πώς γίνεται αυτή η κάθαρση; Πώς φεύγουν αυτοί οι λογισμοί που έχουνε μπει μέσα στην καρδιά μας; Ακριβώς μ’ αυτό. Και όχι μόνο μ’ αυτό, βέβαια, αλλά και με όλη την υπόλοιπη ασκητική, θεραπευτική αγωγή της Εκκλησίας μας, που σημαίνει μετάνοια, σημαίνει νηστεία, σημαίνει αγρυπνία, σημαίνει λειτουργική ζωή, δηλ. να πηγαίνεις στη Θεία Λειτουργία, σημαίνει ορθή δογματική συνείδηση, δηλ. να πιστεύουμε σωστά. Δεν μπορείς να είσαι αιρετικός, ας πούμε, και να κάνεις «νοερά προσευχή». Εάν δεν έχεις ορθά πιστεύω για τον Θεό, για την Αγία Τριάδα, δεν κάνεις τίποτα,. Ένας αβάπτιστος ή ένας ακατήχητος, ένας που έχει ξεκλίνει από την ορθόδοξη πίστη, ας κάνει όση «νοερά προσευχή» θέλει. Δεν θα κάνει τίποτα. Όλα αυτά πού εἴπαμε συνδυαζόμενα οδηγούν στην κάθαρση από τους λογισμούς.
Όταν, λοιπόν, κατέβει η σκέψη, η προσευχή μας στην καρδιά, διώχνει όλους αυτούς τους λογισμούς, μένει καθαρή η καρδιά, οπότε μπαίνει το Άγιο Πνεύμα. Και τότε γίνεται ο «φωτισμός», το δεύτερο στάδιο της πνευματικής ζωής. Και τότε γίνεται ο άνθρωπος «ναός του Αγίου Πνεύματος».
Όλες οι ακολουθίες καθώς και η ασκητική παράδοση της Εκκλησίας αναφέρονται κυρίως σε τρεις πνευματικές καταστάσεις. Τις δύο τις είπαμε ήδη. Η πρώτη: η «κάθαρση» από τα πάθη της ψυχής και του σώματος. Η δεύτερη: στο «φωτισμό» του «νου» του ανθρώπου από τη χάρι του Αγίου Πνεύματος. Και το τρίτο: στη «θέωση» της ψυχής και του σώματος του ανθρώπου, πάλι, από το Άγιο Πνεύμα. Κυρίως, όμως, οι Πατέρες μιλάνε για την «κάθαρση» και τον «φωτισμό». Επειδή οι ακολουθίες της Εκκλησίας είναι εκφράσεις της «λογικής» λατρείας, δηλ. της λατρείας που κάνουμε με τη διάνοια και όχι με την καρδιά. Γιατί αυτό που κάνουμε με την καρδιά δεν ακούγεται. Είναι η καρδιακή προσευχή, μυστική προσευχή. Στην εκκλησία ἀντίθετα μιλάμε, διατυπώνουμε με τη «λογική» μας προσευχές και τίς ακούει κι ο άλλος. Λοιπόν, αυτή η προσευχή λέγεται λογική. Λογική λατρεία. Αυτή είναι η λογική λατρεία. Και οι προσευχές που έχουν συντάξει η Άγιοι Πατέρες, η λογική λατρεία, μας μιλάνε για αυτά τα δύο στάδια, κυρίως. Το πρώτο στάδιο που είναι η «κάθαρση» και το δεύτερο που είναι ο «φωτισμός». Και αυτά τα δύο στάδια τα δίνει ο Θεός σε όλους – δεν κάνει διακρίσεις – αρκεί ο άνθρωπος να μετανοήσει, να μπει στην διαδικασία να προσπαθήσει να καθαρίσει την ψυχή του, το «νου» του, την καρδιά του. Κι όταν το κάνει ο άνθρωπος, σίγουρα θα φθάσει και στο «φωτισμό» Και ο «φωτισμός» δεν είναι τίποτε άλλο από αυτό που λέμε η πρόγευση του Παραδείσου. Αισθάνεται πλέον ο άνθρωπος ότι είναι από τώρα στον Παράδεισο. Γιατί η Εκκλησία είναι ο «επί γης Παράδεισος» και πραγματικά μέλος της Εκκλησίας είναι αυτός που ζει μέσα στον Παράδεισο από τώρα. Έχει φτάσει στο «φωτισμό». δηλ. έχει γίνει ναός του Αγίου Πνεύματος.
Έτσι, λοιπόν, νορμάλ ορθόδοξος ποιος είναι (για να ξαναγυρίσουμε στην ερώτηση);
Είναι αυτός ο βαπτισμένος ο οποίος δεν έχει υποστεί «κάθαρση»;
Όχι, βέβαια.
Είναι ο «καθαρμένος» και «φωτισμένος»;
Βέβαια! Αυτός είναι.
Δεν αρκεί, λοιπόν, να βαπτισθείς, αλλά να κάνεις και αυτό που λέμε »κάθαρση».
«Γιατί», θα μου πείτε, «να κάνω την κάθαρση; Δεν μας φθάνει το βάπτισμά μας;»
Φθάνει, Αλλά δυστυχώς αμέσως μετά το βάπτισμα εμείς οι ίδιοι – θα μου πείτε: «εμείς είμαστε μωρά»· Ε, το κάνουν οι γονείς μας και το περιβάλλον μας – επιτρέπουμε να μπαίνει πάλι μέσα μας το μπάζο της αμαρτίας. Η κενοδοξία, ο εγωισμός μας τρέφεται από το περιβάλλον μας, από τους γονείς και τους λοιπούς συγγενείς. Έτσι, με τα μπράβο-μπράβο που μας λένε, όλα αυτά, ξυπνάνε πάλι τα πάθη μας και ξαναμολύνεται ο νους μας και ξαναχάνουμε, θα λέγαμε, το Άγιο Πνεύμα. Έτσι, χρειάζεται να γίνει αυτή η «κάθαρση», δια της μετανοίας.
Άραγε, τώρα, σε τι διαφέρουν οι νορμάλ ορθόδοξοι από τους άλλους ορθόδοξους; Δηλαδή, οι «καθαρμένοι» από τους άλλους.
Διαφέρουν στο δόγμα;
Όχι βέβαια. Γιατί όλοι οι ορθόδοξοι, γενικά, έχουμε το ίδιο δόγμα και όλοι ξέουμε, ότι έχουμε το «Πιστεύω» και λέμε σωστά το «Πιστεύω». Όσο το ξέρουμε δηλαδή.
Πέστε τώρα ότι σε έναν ναό μέσα υπάρχουν 300 ορθόδοξοι, και είμαστε, και κάνουμε Θεία Λειτουργία. Από αυτούς του 300, τώρα, μόνο οι πέντε να είναι σε κατάσταση «φωτισμού». Έχουν υποστεί την «κάθαρση», έχουν κάνει την «κάθαρση» στον εαυτό τους και έχουνε φωτιστεί από το Άγιο Πνεύμα. Μόνο οι πέντε. Ενώ οι άλλοι να μην είναι. Και μάλιστα οι άλλοι να μην έχουνε ιδέα του τι είναι «κάθαρση», όπως δυστυχώς συμβαίνει. Οπότε, τίθεται το ερώτημα: «Οι νορμάλ ορθόδοξοι χριστιανοί, μεταξύ αυτών, πόσοι είναι (από τους 300); Δυστυχώς μόνον οι πέντε. Φαίνεται σκληρό, αλλά έτσι είναι. Κι αν σκεφτεί κανείς: «πόσοι είναι αυτοί που εκκλησιάζονται (από τους ορθόδοξους Έλληνες);». Είναι μόνο το 3%. Κι από αυτό το 3% πόσοι ξέρουν τι σημαίνει «κάθαρση» από τα πάθη και το έχουν κάνει στον εαυτό τους, για να πούμε ότι είναι νορμάλ; Καταλάβατε;
Βλέπετε, λοιπόν, ότι το θέμα δεν είναι απλώς να πηγαίνουμε στην εκκλησία, απλώς να κάνουμε κάποιες θρησκευτικές πράξεις: να ανάβουμε κεριά, ξέρω εγώ, να κάνουμε Ευχέλαια, να κάνουμε Αγιασμούς και είμαστε εντάξει ή ενδεχομένως να πάμε και σε μια ομιλία, να στείλουμε και τα παιδιά μας στο Κατηχητικό. Αυτά όλα είναι θρησκευτικές πράξεις, αλλά αν δεν προχωρήσεις στην «κάθαρση» από τα πάθη και στο «φωτισμό», ουσιαστικά δεν είσαι νορμάλ. Δεν είσαι μέσα στην Εκκλησία. Η «κάθαρση» κι ο «φωτισμός», λοιπόν, είναι συγκεκριμένες καταστάσεις και μπορούν να εξακριβωθούν από έμπειρους και φωτισμένους, πνευματικούς Πατέρες.
Οπότε, έχουμε εδώ, προσέξτε, καθαρά ιατρικά κριτήρια. Είπαμε ότι η Εκκλησία είναι ιατρείο κι έχει ιατρούς, τους Πνευματικούς με πρώτο αρχίατρο τον ίδιο τον Κύριο· και μιλάμε πλέον για πράγματα κι όχι για ιδέες, ούτε για φιλοσοφίες. Εφόσον ο νους είναι ένα φυσιολογικό όργανο του ανθρώπου, του κάθε ανθρώπου, και τον έχουν όχι μόνον οι Έλληνες ή οι Ορθόδοξοι, αλλά και οι μουσουλμάνοι και οι βουδιστές κι όλος ο κόσμος, όλοι οι άνθρωποι έχουν την ίδια ανάγκη για «κάθαρση» και «φωτισμό». Γιατί όπως είπαμε: όλων ο νους είναι σκοτισμένος.
Συνεχίζεται...
απομαγνητοφώνηση: Νικόλαος Αγγελίδηςπηγη φωτογραφίας: http://ts2.mm.bing.net/images/thumbnail.aspx?q=1421430896669&id=4dde9abfba2af8715fbfcaa6e381d360
12.jpg)
.jpg)
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου